Informujemy, że rozpoczynają się kolejne Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu. Zapraszamy do wzięcia udziału w naszych uroczystościach, które rozpoczynają się w najbliższy poniedziałek t.j. 6 lipca b. r.
PROGRAM UROCZYSTOŚCI
LIPIEC
6 ? poniedziałek, godz. 11.00
Dziedziniec Urzędu Miejskiego, Plac Kolegiacki17
Otwarcie wystawy: ?Zasłużeni dla Lwowa i Kresów?. Wystawa będzie czynna do 26 lipca 2020 r..
11 – sobota – Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa na Wołyniu.
godz. 12.00 – Msza św. w Kościele o.o. Dominikanów
złożenie kwiatów pod tablicą w krużgankach klasztoru upamiętniającą ofiary Rzezi Wołyńskiej.
WRZESIEŃ
13 ? niedziela, godz. 11.00 ? 17.00
Stary Rynek ? Jarmark i Piknik Lwowski
Występ zespołu „Tiligentne Batiary?
Konkursy z nagrodami, prezentacja wyrobów cukierniczych, precle krakowskie, spotkanie z piosenką lwowską oraz gwarą poznańską i lwowską, czyli „szczuna z batiarem – wesołe pogaduchy”..Konkurs gwarowy z publicznością:”Blubromy se po noszymu?. Prowadzenie: Paweł Kuleszewicz.
Ze względu na stan epidemiczny- z zachowaniem wszelkich zalecanych przez Sanepid środków bezpieczeństwa.
17 ? czwartek
Udział w uroczystościach wojewódzkich w rocznicę napaści ZSRR na Polskę
PAŹDZIERNIK
25-niedziela, godz. 10.00
Bazylika Archikatedralna – Msza św. od Kresowian:”Za żołnierzy Wojsk Wielkopolskich, walczących na Kresach w 1919 i 1920 roku w 100.rocznicę zwycięskiej wojny z bolszewikami.
spotkanie w salce parafialnej:
prelekcja historyczna, wręczenie wyróżnienia ,,Semper Fidelis?, zakończenie XXIII DNI Lwowa i Kresów.
Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu odbywają się pod patronatem Wojewody Wielkopolskiego, Marszałka Województwa, Prezydenta Miasta Poznania oraz Metropolity Poznańskiego.
2 października 2019 r. w Dniu Jedności Kresowian zakończyliśmy XXII Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu.
W kościele p.w. św. Małgorzaty na Śródce w Poznaniu o godz. 18.00 odprawiona została Msza św. w intencji wszystkich Kresowian i ich rodzin ? a następnie ok. godz. 19.00 odbyło się spotkanie w Labolatoriujm Wiary przy Katedrze Poznańskiej. Msza św. rozpoczęła się odśpiewaniem pieśni „Śliczna Gwiazdo Miasta Lwowa”. Mszę koncelebrowaną prowadził bp Damian Bryl, wraz z nim odprawiał ks. prałat Jan Stanisławski i ks. proboszcz Ireneusz Szwarc. Przy ołtarzu ustawiona została wierna kopia obrazu Matki Bożej Łaskawej. Ks. Biskup w homilii nawiązał m. in. do spraw kresowych, historii Kresów i ludzi stamtąd się wywodzących. Kapłani modlili się pod obrazem Matki Bożej Łaskawej. Koniec uroczystości zakończyła pieśń „Bogu Rodzica”, a podczas wyjścia śpiewaliśmy „Lwowskie Madonny” Jerzego Michotka.
W Labolatorium Wiary, które udostępnił nam już kolejny raz gościnny ks. proboszcz Szwarc, zebrali się Kresowianie oraz goście: ks. Bp Damian Bryl, ks. prałat Jan Stanisławski, ks. proboszcz Ireneusz Szwarc, Wilniucy. Na początku nastąpiła część oficjalna. Zasłużeni członkowie naszego Oddziału odebrali Złotą Odznakę TML i KPW: Aleksandra Krasnowska- Tylewicz, Renata Zawirska-Wojtasiak i Michał Wojtasiak; Odznakę Trzydziestolecia TML i KPW: Hanna Dobias-Telesińska (odebrała także w imieniu siostry Ewy Dobias-Józefiak) i Andrzej Kuczyński. W terminie późniejszym odbiorą wyróżnienia osoby, które nie mogły przybyć a także Wanda Butowska i Janusz Furmaniuk – Srebrne Krzyże Zasługi, gdy będzie mógł przybyć przedstawiciel Prezydenta RP. Prezes Stanisław Łukasiewicz pokrótce zrelacjonował przebieg XXII Dni Lwowa i Kresów, które miały miejsce we Lwowie i w Poznaniu. Jednocześnie nawiązał do akcji charytatywnej „Serce dla Lwowa”, rozpoczynająca się w listopadzie.
Po części oficjalnej, przy poczęstunku i w dobrych humorach wysłuchaliśmy wypowiedzi niezrównanego gawędziarza ks. Stanisławskiego, wspominającego księży kresowych, z którymi zetknął się na swej drodze kapłańskiej. Głos zabierały i wspominały inne osoby, pani Teresa Mayer przekazała pozdrowienia od córek prof. Andrzeja Alexiewicza, pierwszego prezesa naszego Oddziału.
Tomasz Łuczewski, prowadzący spotkanie, zapowiedział Patriotyczny Salon Lwowski, który odbędzie się 10 listopada (niedziela) o godz. 16.30 w Domu Polonii na Starym Rynku 51. Nawiązywać będzie oczywiście do wyzwolenia Polski w 1918 r. Serdecznie zapraszamy!
tekst: Hanna Dobias-Telesińska, foto: Jacek Kołodziej
Zakończyła się przedostatnia część XXII Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu. Na Stary Rynek w Poznaniu w niedzielę 22 września 2019 r. przybyło wielu Kresowian i Wielkopolan, by w takt muzyki bawić się i weselić. Poznański Oddział TML i KPW przygotował specjały z regionów wschodnich, zaprezentowano wyroby cukiernicze. Można było spróbować lwowskich precli. Odbyły się konkursy z nagrodami. Harcerki i harcerze zbierali datki, które mają wesprzeć akcję charytatywną „Serce dla Lwowa”, organizowaną każdego roku przed Świętami Bożego Narodzenia, a adresowana jest do Polaków zamieszkałych we Lwowie i na Kresach. Było wiele atrakcji dla dzieci.
Całą imprezę prowadził artysta z Krakowa Wojciech Habela, który wielokrotnie uczestniczył w organizowanych przez nasz Oddział imprezach. Wojciech Habela jestz wykształcenia mgr sztuki, aktorem i muzykiem. Ukończył Państwowe Liceum Muzyczne w Krakowie, studiował na Uniwersytecie Śląskim ?Wychowanie Muzyczne? oraz na wydziale aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu. Występował w wielu teatrach (Wrocław, Rzeszów, Kraków), w słuchowiskach radiowych w Ośrodku Polskiego Radia we Wrocławiu, pracował jako wykonawca i asystent reżysera, występował także w filmach. Pisze scenariusze do własnych spektakli teatralnych, recitali m.in. o tematyce lwowskiej (?Lwowskie Krajobrazy Serdeczne?). Wziął udział w XIII Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. Jest członkiem Rady Fundacji Ocalenia Kultury Kresowej ?Chawira? w Krakowie. Przewodniczy Ogólnopolskiemu Festiwalowi Piosenki Lwowskiej i Bałaku Lwowskiego w Krakowie, jest laureatem II Ogólnopolskiego Festiwalu w 2008 roku (I miejsce w Kategorii Piosenki Lwowskiej i I miejsce w kategorii Bałaku Lwowskiego). Występował z recitalami i spektaklami w wielu krajach świata. Od 2012 roku cyklicznie występuje z solistami z Opery Krakowskiej w koncercie ?Gdybym był Bogaty?. Występuje na terenie całego kraju. W 2009 r. wydał płytę ?Lwowskie Krajobrazy Serdeczne?. Otrzymał wiele nagród i odznaczeń – medal ?Pro Patria?, Krzyż 100-lecia Wymarszu I Kompani Kadrowej, medal 25-lecia Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Poznaniu, Złotą Odznakę TML i KPW, Złotą Odznakę za Zasługi dla Stowarzyszenia Kresowian, Medal Kościuszkowski ?In Memoriam?. Jest członkiem rzeczywistym Związku Artystów Scen Polskich.
Na początku wystąpiła Orkiestra Dęta ze Środy Wielkopolskiej wraz z zespołem mażoretek. Orkiestra Dęta w Środzie Wielkopolskiejistnieje od 1997 r. i tego roku po raz pierwszy wystąpiła publicznie z okazji Święta Niepodległości 11 listopada, pod dyrekcją Kapelmistrza Orkiestry Macieja Madanowskiego. Od ponad dwudziestu lat orkiestra swoimi występami uświetnia obchody świąt państwowych, miejskich i kościelnych. Poza tym bieże udział w Przeglądach Orkiestr Dętych m.in. w Połczynie-Zdroju (2018), w Kleczewie (2019), zdobyła I nagrodę w kategorii ?Muzyka Marszowa?, II nagrodę w kategorii ?Koncert?, I nagrodę dla ?Najlepszego Solisty?, a występujący wraz z orkiestrą zespół Mażoretek zdobył I nagrodę dla ?Najlepszego Zespołu Mażoretek XXIX Regionalnego Przeglądu Amatorskich Orkiestr Dętych O Kleczewską Wieżę?. Muzycy średzkiej orkiestry koncertowali również za granicą Polski m.in. we Francji, Włoszech, Niemczech, Węgrzech oraz Czechach. Rozrastająca się orkiestra nieustannie doskonali swój warsztat muzyczny, który prezentuje podczas licznych występów i koncertów, reprezentując miasto i powiat – Środa Wielkopolska. Od czerwca 2018 roku Kapelmistrzem Orkiestry Dętej w Środzie Wielkopolskiej jest Konrad Borycki, Prezesem Wojciech Siódmiak, Tamburmajorem Patrycja Maciejewska. Zespół mażoretek orkiestry prowadzony jest przez Patrycję Maciejewską oraz Angelikę Michalak.
Kolejnym zespołem, który wystąpił na estradzie na Starym Rynku był ?Kabaret Kresowy PAKA RYCHA?. Zespół powstał w kwietniu 2002 roku i od tego czasu prowadzi działalność artystyczną mającą na celu przypomnienie tym, którzy pamiętają i zaprezentowanie tym, którzy urodzili się później – historii i kultury Kresów Południowo-Wschodnich, a Lwowa w szczególności. Zespół w swoich programach prezentuje piosenki lwowskie i o Lwowie tworzone przed i po wojnie, piosenki i teksty własne o Lwowie, a także piosenki patriotyczne, harcerskie, turystyczne, biesiadne. Udziałem ?Kabaretu Kresowego Paka Rycha? jest kilka dużych premier widowisk zbliżonych do wodewilu: ?Wszędzie dobrze, we Lwowie najlepiej?, ?Piosenki lwowskie i naszych przyjaciół?, ?Znów idziemy przez Lwów?, ?Z Marianem Załuckim do Lwowa?, ?Zaproszenie do Lwowa?, ?Chodźmy do Stryjskiego Parku, jak za dawnych lat?, a także wiele programów estradowych. Zespół często koncertuje charytatywnie na imprezach okolicznościowych, festynach, dla osób niepełnosprawnych, w domach spokojnej starości itp. Lwowskie piosenki w wykonaniu zespołu przeniosły nas w świat przedwojennego Lwowa i Kresów.
Na koniec występów muzycznych zaprezentowała się Kapela ?Wiwaty? działająca w Pobiedziskim Ośrodku Kultury, odnosząca sukcesy z Zespołem Pieśni i Tańca ?Wiwaty?. Kapela uhonorowana została I miejscem na Wojewódzkim Przeglądzie Folklorystycznym w Dziekanowicach w 2017 r. i w Szreniawie w 2018 r. Koncertuje również samodzielnie jako odrębna grupa artystyczna. Zdobywała najwyższe laury na przeglądach kapel podwórkowych w Złotowie i w Pobiedziskach za program miejskiego folkloru lwowskiego ?Tylko we Lwowie?. Uczestniczyła w audycji ?Muzyka naszego podwórka? w TV Trwam na Nowy Rok 2010. Kapela wydała płytę – Muzyka naszego podwórka ? Piosenki lwowskie i poznańskie. Z okazji 45-lecia działalności artystycznej Kapituła Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego przyznała zespołowi Statuetkę Hipolita i Certyfikat ?Najlepsze w Polsce?, a kierownikowi Andrzejowi Horbikowi Srebrny Medal ?LABOR OMNIA VINCIT? za krzewienie idei pracy organicznej.
W ramach Dni Lwowa i Kresów i w powiązaniu z wystawą „Kaźń profesorów Lwowskich – Wzgórza Wuleckie 1941”, która wystawiona była w hallu Cillegium Maius UAM przy ul. Fredry 10, w Domu Polonii na Starym Rynku odbyła się prelekcja Kamilli Jasińskiej z Wrocławia: „Kaźń profesorów lwowskich lipiec 1941”. Zainteresowanie wystąpieniem było bardzo duże. Prelegentka przedstawiła historię dramatu polskich uczonych ze Lwowa, przebieg zbrodni, a także późniejsze zdarzenia. Opowiedziała w jaki sposób Niemcy likwidowali dowody zbrodni. Przedstawiła boje o upamiętnienie tej zbrodni we Wrocławiu i we Lwowie. Do dzisiaj społeczność ukraińska, której studenci przygotowali dla Niemców listę polskich uczonych już w 1939 r., nie potrafi mówić prawdy o tamtych i innych zbrodniach na Polakach. Prawda, nawet bolesna, prowadzi do pojednania narodów.
Tegoroczne Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu zakończy Dzień Jedności Kresowian. 2 października 2019 r. o godz. 18.00 odprawiona zostanie Msza św. w intencji Kresowian w kościele św. Małgorzaty na Śródce, gdzie znajduje się wierna kopia obrazu Batki Bożej Łaskawej z Katedry Lwowskiej. Po Mszy św. uczestnicy uroczystości spotkają się w salce parafialnej „Labolatorium Wiary” na Ostrowie Tumskim 17. Będzie to podsumowanie XXII Dni Lwowa, wręczenie wyróżnień z okazji XXX lecia Poznańskiego Oddziału TML i KPW oraz spotkanie z Tomaszem Kubą Kozłowskim z Warszawy, tegorocznym laureatem statuetki Lwa „Semper Fidelis”. Serdecznie zapraszamy.
tekst: Hanna Dobias-Telesińska, foto: Jacek Kołodziej
13 września 2019 r. w hallu Collegium Maius UAM przy ul. Fredry 10 odsłonięta została wystawa , która z inicjatywy Poznańskiego Oddziału TML i KPW oraz Wydziału Historycznego UAM, a zorganizowana przez wrocławski IPN, poświęcona martyrologii profesorów lwowskich, których 4 lipca 1941 r. Niemcy rozstrzelali na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie. Wystawę oglądać można od początku do końca września b.r.
Spotkanie otworzył historyk Igor Megger, który w imieniu Zarządu poznańskiego Oddziału TML i KPW powitał gości, m.in. posła Taderusza Dziubę, przedstawiciela Wojewody Wieklopolskiego Przemysława Terleckiego i przedstawicieli UAM. Na wstępie odniósł się do wydarzeń z przed 78 lat. Historia tamtej nocy była dramatyczna. Na podstawie list, z nazwiskami i adresami, przygotowanych przez studentów ukraińskich jeszcze przed wojną, oddziały niemieckie SS wtargnęły do wielu mieszkań naukowców lwowskich, skąd w brutalny sposób zabrano jego mieszkańców oraz osoby przypadkowo się tam znajdujące, np. Tadeusz Boy Żeleński. Zaprowadzonych na Wzgórza Wuleckie rozstrzelano, a ich mieszkania splądrowane i okradzione. Nie chciano powtórzyć sytuacji z Krakowa z 6 listopada 1939 r., gdzie podstępem zwabionych na Uniwersytet Jagielloński profesorów aresztowano i na skutek protestów świata naukowego całej Europy wypuszczono. W taki sposób Niemcy chcieli pozbyć się inteligencji polskiej, by osłabić cały naród. Zbrodnia lwowska nigdy nie została osądzona, a ich sprawcy za nią skazani. Niestety obecnie większości zwłaszcza młodych Polaków tamto wydarzenie jest mało znane. Jak o wielu sprawach lwowskich, tak i o zbrodni na Wzgórzach Wuleckich przez wiele lat nie wolno było mówić. Mimo to, po wielu trudach powatał pomnik we Lwowie, także we Wrocławiu, a lwowiacy uroczyście obchodzą każdą rocznicę i modlą się za ofiary tej straszliwej zbrodni.
Następnie Igor Megger oprowadził zebranych po wystawie, zatrzymując się przy każdej planszy. Część plansz przedstawiała Lwów w okresie walk o niepodległość i w okresie międzywojennym. Pozostałe plansze poświęcone zostały 31 profesorom lwowskim. Zawierają nazwiska, fotografie i opis kariery naukowej każdego z nich. Mamy nadzieję, że studenci przechodzący koło wystawy, zatrzymają się choć na chwilę i zapoznają się z historią polskich naukowców ze Lwowa, którzy poświęcili swe życie nauce polskiej, za co spotkała ich straszliwa kara.
Otwarcie
wystawy: ?Kaźń Profesorów Lwowskich. Wzgórza
Wuleckie
1941?, czynna w godz. 8.00-18.00 do końca września b.r.
17.09 ? wtorek, godz. 12.00
Udział w uroczystościach wojewódzkich w rocznicę napaści ZSRR na Polskę: Kościół OO Franciszkanów na Wzgórzu Przemysła, Msza św., ?Marsz Pamięci?, ok. godz. 14.00 uroczystości przy Pomniku Ofiar Katynia i Sybiru.
22.09 ? niedziela, godz. 11.00-17.00
Stary
Rynek – Piknik Lwowski i Jarmark Galicyjski
Występ orkiestry dętej ze Środy Wlkp., zespołów ?Paka Rycha? (Bytom) i ?Wiwaty?(Pobiedziska). Konkursy z nagrodami, prezentacja wyrobów cukierniczych. Całość prowadzi krakowski artysta Wojciech Habela.
Kościół św. Małgorzaty na Śródce. Msza św. w intencji Kresowian w Poznaniu
Godz.19.00
Spotkanie w salce parafialnej ?Laboratorium Wiary?, Ostrów Tumski 17 Zakończenie XXII Dni Lwowa, wręczenie wyróżnień, spotkanie z Tomaszem Kubą Kozłowskm
TOWARZYSTWO
MIŁOŚNIKÓW LWOWA I
KRESÓW POŁUDNIOWO-WSCHODNICH ODDZIAŁ
W POZNANIU
XXII DNI LWOWA i KRESÓW w Poznaniu
pod patronatem honorowym
Metropolity
Poznańskiego Abpa
Stanisława Gądeckiego
Wojewody
Wielkopolskiego Zbigniewa
Hoffmanna
Marszałka
Województwa Wielkopolskiego Marka
Woźniaka
W sobotę 18 maja w Sali Domu Żołnierza przy ul. Niezłomnych obchodziliśmy poznańską część naszego ?Jubileuszu Trzydziestolecia?. Spotkanie prowadziła wiceprezes Katarzyna Kwinecka.
Powitała gości: pełnomocnika Wojewody p. Przemysława Terleckiego, a także przewodniczących oddziałów i Zarządu Głównego: Janusza Sekulskiego z Gniezna i Zdzisława Piwko z Wrocławia. Przybył także p. Franciszek Bąkowski ze Stowarzyszenia Huta Pieniacka i p. Ryszard Liminowicz z życzeniami i zaproszeniami od ?Wilniuków?. Przybył także p. Tomasz Naganowski współtwórca Oddziału Poznańskiego Towarzystwa Miłośników Lwowa, organizator pierwszego spotkania.
W programie spotkania był krótki wykład Renaty Zawirskiej Wojtasiak – prelegentka przedstawiła powstanie Towarzystwa i jego działania w nawiązaniu do obchodzonej 100 rocznicy niepodległości.
Naszym zadaniem jako Towarzystwa jest zachowanie pamięci o naszej przeszłości i przypominanie o niej.
Kolejnym punktem programu była relacja filmowa dokonana przez ?Kurier Galicyjski? z pobytu naszej delegacji we Lwowie, a także fotorelacja Jacka Kołodzieja z inauguracji Jubileuszu XXX lecia Towarzystwa i pobytu delegacji we Lwowie oraz w gościnie w parafii w Szczercu (mieście urodzenia gen. Stanisława Maczka).
Spotkanie jubileuszowe to również przyjmowanie i obdarowywanie pamiątkami:
Odznakę 30.lecia z Zarządu Głównego otrzymało 14 osób pozostających ?nieustannie? w Towarzystwie od powstania w 1989 r. Odznaki wręczali członkowie Zarządu Głównego: Janusz Sykulski i Janusz Furmaniuk.
Z kolei prezes naszego oddziału Stanisław Łukasiewicz przekazał pamiątkę trzydziestolecia Wojewodzie na ręce Pana Przemysława Terleckiego, Zarządowi Głównemu i Oddziałom reprezentowanym na spotkaniu, Stowarzyszeniu Huta Pieniacka, Towarzystwu Miłośników Wilna, ?Tyligentnym Batiarom?. Wszyscy uczestnicy spotkania otrzymali wydaną z tej okazji książkę ?Kultura kresowa w Poznaniu ? kontynuacja? będącą kontynuacją wydanej na 25 lecie naszego Oddziału pozycji ? Dwadzieścia pięć lat kultury kresowej w Poznaniu?.
Życzenia, pamiątki, wpisy do kroniki. Odebraliśmy wiele ciepłych słów i życzeń.
Jeszcze kolorowe bukiety z podziękowaniem dla Trójki Prezesów – Tomaszowi Naganowskiemu, Bożenie Łączkowskiej i Stanisławowi Łukasiewiczowi ? DZIĘKUJEMY.
No i czas na ?Batiarów?. Z zespołem wiąże nas wieloletnia przyjaźń. Uraczyli słuchaczy wiązanką lwowskich piosenek, na zakończenie ? ?Czerwone maki na Monte Cassino? jako, że była to akurat rocznica ? i na koniec ? ?Hej sokoły?.
Po tych przeżyciach małe ?conieco? ? bardzo apetyczne i smaczne, przy delikatnym akompaniamencie zespołu i pogawędki przy stołach.
XXX
rocznica powstania Poznańskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników
Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich to powód szczególny, by w
wyjątkowy i uroczysty świętować jej obchody. Dlatego też w
dniach 6-10 maja delegacja Towarzystwa udała się do Lwowa, by
rozpocząć obchody I części Jubileuszu. Wtorek to dzień główny
obchodów rozpoczęty mszą świętą i złożeniem wiązanek kwiatów
na cmentarzu Obrońców Lwowa i pod pomnikiem Adama Mickiewicza, a
następnie popołudniowym uroczystym spotkaniu. Środa to udział na
zaproszenie księdza proboszcza Aleksandra Biszko w Uroczystym
Odpuście w parafii św. Stanisława w Szczerzcu, gdzie uroczystą
mszę świętą koncelebrował w obecności księży dekanatu biskup
pomocniczy Archidiecezji Lwowskiej Leon Mały. Po tych
uroczystościach delegacja Towarzystwa została zaproszona na
uroczysty obiad, podczas którego w luźnej serdecznej rozmowie
Prezes Stanisław Łukasiewicz i pozostali członkowie delegacji
przedstawili ks. Biskupowi i pozostałym kapłanom zakres i cele
30-letniej działalności Poznańskiego Oddziału TML i KPW.
Szczerzec jest również miejscem urodzenia gen. Stanisława Maczka.
W jego kościele parafialnym znajduje się tablica pamiątkowa, pod
którą złożono wiązankę kwiatów i zapalono znicz. Czwartek to
dzień luźniejszy i wyjazd do Żółkwi, w której pod opieką
przewodnika poznawano piękno i zabytki tego miejsca.
Wtorek
to dzień główny obchodów, szczególnie uroczysty i podniosły.
Poniżej relacja z tych wydarzeń red.
Krzysztofa Szymańskiego, która ukazała się
na stronie ?Kuriera Galicyjskiego? w
dniu 9.05.2019 r.
?Lwów
jest zakorzeniony w naszych sercach?. Takimi
słowami określił poznaniaków o lwowskich korzeniach prezes
Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich
Oddział w Poznaniu Stanisław Łukasiewicz podczas inauguracji Dni
Lwowa z okazji 30-lecia istnienia Towarzystwa, które odbyło się 7
maja br. w lwowskiej szkole nr 10 im. Marii Magdaleny. W
sali szkolnej zebrali się mieszkańcy Lwowa, prezesi organizacji
polskich: Emil Legowicz i Emilia Chmielowa, dyrektor szkoły Ryszard
Vincenc. Konsulat Generalny RP we Lwowie reprezentował attaché
Mikołaj Rychlik.
Nie
była to pierwsza uroczystość tego dnia. Obchody uroczyście
zostały otwarte Mszą św. w kościele św. Antoniego, którą
odprawił proboszcz o. Paweł Odój w koncelebrze z o. Pawłem
Tomysem. Następnie złożono wiązanki kwiatów na Cmentarzu Orląt
Lwowskich i pod pomnikiem Adama Mickiewicza. Spotkanie ze
społecznością polską we Lwowie zostało zaplanowane na
popołudnie.
Zapytany
o przyczynę tak nietradycyjnego otwarcia jubileuszu Towarzystwa,
Stanisław Łukasiewicz podkreślił, że w ten sposób Zarząd chce
uhonorować Lwowiaków, z którymi od lat współpracuje i których
wspiera. Prezes Łukasiewicz przedstawił zebranym trzy główne
kierunki działania Towarzystwa. Jako pierwszy, określił zadanie
kultywowania i przekazywania młodym pokoleniom lwowskich tradycji i
kultury kresowej, które wielu obecnych mieszkańców Poznania
przywiozło po wojnie do tego miasta z rodzinnych stron. Temu właśnie
służą Dni Lwowa organizowane od 20 lat, a cieszące się
popularnością nie tylko wśród poznańskich Lwowiaków, ale
również i gości stolicy Wielkopolski. Organizowane są tu imprezy
artystyczne w wykonaniu zespołów z Kresów, bądź kultywujących
tę kulturę, prelekcje naukowe, wystawy, kiermasze. Ta część
organizowana jest w maju i nosi charakter bardziej rozrywkowy,
natomiast w okolicach 17 września odbywają się imprezy poświęcone
pamięci tamtych tragicznych wydarzeń, pamięci tych, którzy
zginęli we Lwowie i na Kresach w czasie II wojny światowej, a po
wojnie musieli opuścić rodzinne strony. Trzecią, czy nie
najważniejszą stroną działalności Towarzystwa, jest tradycyjna
pomoc dla Lwowiaków z okazji Świąt Bożego Narodzenia. Do tej
akcji, której pomysłodawcą i motorem jest Stanisław Łukasiewicz,
dołączani są harcerze z poznańskich szkół, młodzież oraz
nieobojętni mieszkańcy tego miasta, którzy ofiarują swój wkład
w organizację paczek świątecznych dla Lwowiaków. Pan Stanisław
od lat ma we Lwowie przydomek ?Świętego Mikołaja?.
Podczas
uroczystości Zarząd TML i KPW Oddział w Poznaniu odznaczył
pamiątkowymi statuetkami Konsula Generalnego RP we Lwowie, Federację
Organizacji Polskich na Ukrainie, Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi
Lwowskiej, Polski Teatr Ludowy we Lwowie, szkołę nr 10 im. Marii
Magdaleny. Takąż statuetką odznaczona została również redakcja
Kuriera Galicyjskiego. Poszczególne zasłużone osoby zostały
nagrodzone okolicznościowymi dyplomami.
Następnie
prof. Renata Zawirska-Wojtasiak przedstawiła w skrócie powiązania
pomiędzy naszymi miastami. Lwów i Poznań mają podobną historię
walki o przynależność do Polski. Podobnie jak Lwów w 1918 roku,
walczył również Poznań o połączenie Wielkopolski z Macierzą.
Mieszkańcy Poznania włączyli się aktywnie w walki o Lwów w 1919
roku. Po odzyskaniu niepodległości Lwów zasilał Poznań swymi
architektami i uczonymi. Po II wojnie światowej duża część
mieszkańców Lwowa i Kresów znalazła się w tym mieście,
podnosząc je z ruin i przyczyniając się do jego rozwoju.
Dzisiejszy
Poznań ma wiele do zawdzięczenia Lwowiakom, pamięta o nich i stara
się uczcić ich nazwami miejskich parków i ulic.
Pasjonat
Lwowa, ale też jednocześnie Poznania, fotografik Jacek Kołodziej
przedstawił zebranym prezentację multimedialną ?Mój Poznań?,
podczas której opowiedział o tym mieście, jego historii,
zabytkach, dniu dzisiejszym i osiągnięciach gospodarczych.
Prelekcja była bogato ilustrowana zdjęciami autorstwa prelegenta,
przedstawiającymi zabytki uchwycone w sposób oryginalny,
indywidualny, wspaniale ukazującymi dzisiejszą stolicę
Wielkopolski.
Po
części oficjalnej zebranych bawił swoimi piosenkami kabaret
?Czwarta rano?, wykonując satyryczne piosenki przedwojennych
kabaretów lwowskich, jak i opracowane specjalnie melodie
współczesne. Każdy z numerów nagradzany był hucznymi brawami, a
niektóre utwory sala śpiewała z wykonawcami.
Wieczór zakończył się przy lampce wina, przy której zebrani odśpiewali ?100 lat? na cześć gości z Poznania. Dalej czas minął na przyjemnych rozmowach, wspomnieniach i snuciu planów na przyszłe lata. Goście odebrali wiele ciepłych słów, gratulacji oraz serdecznych życzeń sił, dalszej owocnej pracy i możliwości realizacji zamiarów.
tekst: Jacek Kołodziej, foto: Łucja Kołodziej, Jacek Kołodziej
Poznański oddział Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich zaprosił lwowian na swój jubileusz Materiał Wojciecha Jankowskiego
fot. W. Jankowski
W trakcie uroczystości prezes Stanisław Łukasiewicz wręczył nagrody i
dyplomy zasłużonym Polakom i organizacjom, z którymi współpracował
przez trzy dekady. Wśród nagrodzonych znalazły się takie osoby jak Emila
Chmielowa, prezes Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie, Emil
Legowicz, prezes Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej, Zbigniew
Chrzanowski, dyrektor Polskiego Teatru Ludowego we Lwowie, czy Ryszard
Vincenc, dyrektor polskiej Szkoły nr 10 pod wezwaniem Marii Magdaleny.
Wśród nagrodzonych znalazł się również „Kurier Galicyjski”, polski
dwutygodnik ze Lwowa.
Wydarzenie uświetnił warszawsko-lwowski kabaret „Czwarta rano”.
Gościny poznańskim miłośnikom Lwowa użyczyła Szkoła nr 10. Jubileusz
poznańskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów
Południowo-Wschodnich odbył się 7 maja.
2 października jest Dniem Jedności Kresowian. Także tego dnia w tym roku organizacje kresowe z Poznania spotkały się by go uczcić. Dla naszego Oddziału TML i KPW było to również zakończenie XXI Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu.
O godz. 1800 w kościele p.w. Św. Małgorzaty na Śródce odprawiona została Msza św. w intencji Kresowian i ich rodzin. Mszę koncelebrowaną poprowadził biskup Grzegorz Balcerek, który wygłosił piękną homilię. Odnosząc się do Ewangelii nawiązał do historii powstania obrazu Matki Bożej Łaskawej we Lwowie i wiernej kopii obrazu obecnego na ołtarzu podczas uroczystości. We Mszy św. wzięli udział członkowie poznańskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, Sybiracy i Związku Oficerów Rezerwy RP im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Po Mszy św. zebrani przeszli do salki parafialnej przy Katedrze Poznańskiej. Tu przy poczęstunku odbyło się spotkanie, na którym prezes poznańskiego Oddziału TML i KPW Stanisław Łukasiewicz podsumował XXI Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu i zapowiedział kację charytatywną ?Serce dla Lwowa”.
Następnie Tomasz Łuczewski w 100 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, w barwny sposób przedstawił walkę Polaków na poszczególnych frontach o granice Polski w prelekcji ?Przekleństwo pogranicza. Kresy, najdłuższa droga do wolnej Ojczyzny?.
Na Mszę św. oraz spotkanie przybył dobry duch naszego Towarzystwa ks. prałat Jan Stanisławski. Zebrani z zainteresowaniem słuchali jego dowcipnych wypowiedzi, zadawali pytania i dyskutowali.
Kolejny Dzień Jedności Kresowian za rok.
tekst: Hanna Dobias-Telesińska, foto: Jacek Kołodziej
Poznań uczcił 79 rocznicę agresji Sowietów na Polskę oraz Dzień Sybiraka. Wojewoda Wielkopolski Zbigniew Hoffmann wraz ze Stowarzyszeniem Sybiraków zorganizowali obchody, które rozpoczęła Msza św. koncelebrowana w kościele oo Franciszkanów na Wzgórzu Przemysła w Poznaniu. Udział wzięli przedstawiciele środowisk kombatanckich, kresowych, harcerze, delegacje samorządów wielkopolskich, młodzież szkół średnich, parlamentarzyści, przedstawiciele instytucji i stowarzyszeń, wojsko oraz mieszkańcy Poznania.
Po Mszy św. złożono kwiaty pod Pomnikiem 15. Pułku Ułanów Poznańskich, po czym sformowano kolumnę marszową. Marsz Pamięci przeszedł ulicami Poznania pod Pomnik Ofiar Katynia i Sybiru. Tutaj głos zabrał Wojewoda Wielkopolski Zbigniew Hoffmann. Powiedział m.in.: „Tego dnia, 17 września, około godziny 2:00 ponad sześćset tysięczna armia radziecka wdarła się w granicę Rzeczypospolitej. Nie było to wkroczenie. Doszło do najzwyklejszego aktu agresji. Aktu, który był aktem wojennym. Polska stała się ofiarą dwóch agresorów”.
Przed pomnikiem przedstawiciele trzech wyznań: katolickiego, prawosławnego i muzułmańskiego, odmówili modlitwy. Odczytano został także apel poległych, żołnierze oddali salwy. Licznie zgromadzone delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze. Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Poznaniu reprezentował prezes Stanisław Łukasiewicz, wiceprezes Janusz Furmaniuk i Igor Megger. Na koniec odśpiewano Hymn Sybiraków.
Przed uroczystościami delegacja naszego Oddziału, sekretarz Wanda Butowska, wiceprezes Janusz Furmaniuk i Henryk Robak, złożyła kwiaty oraz zapaliła znicz na dziedzińcu kościoła oo Dominikanów pod tablicą upamiętniającą ofiary Rzezi Wołyńskiej.
Po zakończonych uroczystościach pod Pomnikiem Katynia i Sybiru poznański Oddział Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich zaprosił do Zamku do Sali Kominkowej na prelekcję pułkownika dyplomowanego Jacentego Górala pt.: „Obrona Kresów we wrześniu 1939 r.” Pan Pułkownik przedstawił historię tamtych dni, walki na różnych frontach Kresów oraz ludzi, którzy brali w nich udział. Odniósł się także do sojuszników Polski i podkreślił, że chociaż mieli podpisane z Polską umowy i formalnie wypowiedzieli Niemcom wojnę, to nie zrobili nic, by zaatakować Hitlera, którego armia w tamtym czasie była o wiele słabsza niż wojska alianckie. Polska została osamotniona, zmagała się z dwoma agresorami. Nie miała szans na zwycięstwo. Swą interesującą wypowiedź pułkownik Góral ilustrował przeźroczami. Zebrani zabierali głos, zadawali pytania, dyskutowali. Wiele osób zebranych w Sali Kominkowej pamięta tamte dni, wielu już tylko z opowiadań swych rodziców.
Kolejne spotkanie Kresowian 2 października, w Dniu Jedności Kresowian, będzie poświęcone zakończeniu XXI Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu. O godz. 18.00 w kościele św. Małgorzaty na Śródce w Poznaniu odprawiona zostanie Msza św., w której udział wezmą organizacje kresowe. Po Mszy św. w salce przy Probostwie Katedralnym na Ostrowie Tumskim, nawiązując do 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości Tomasz Łuczewski będzie mówił o „Przekleństwie pogranicza. Kresy, najdłuższa droga do wolnej Polski”.
18 listopada, w niedzielę o godz. 15.30 w Salonie Lwowskim Niepodległościowym w Domu Polonii na Starym Rynku 51 w Poznaniu odbędzie się spotkanie z Tomaszem Kubą Kozłowskim, gościem z Domu Spotkań z Historią z Warszawy. Tematem spotkania będzie 100 lecie obrony Lwowa.
Serdecznie zapraszamy.
tekst: Hanna Dobias-Telesińska, foto: Jacek Kołodziej