2 października 2014 roku obchodziliśmy kolejny Dzień Jedności Kresowian. W tym roku organizatorem było Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Dzień zgromadził przedstawicieli Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, Sybiraków i innych członków towarzystw kresowych i patriotycznych.
Historia i Pamięć
17 WRZEŚNIA – SPOTKANIE Z LAUREATKĄ LWA SEMPER FIDELIS, UROCZYSTOŚCI ROCZNICOWE AGRESJI ZSRR NA POLSKĘ W 1939 ROKU
17 września dla nas Kresowian jest dniem gorzkich wspomnień. Tego dnia w 1939 roku rozpoczął się koniec Kresów. Tego dnia 1939 roku Armia Czerwona wkroczyła na tereny wschodniej Polski co zapoczątkowało dramat stek tysięcy polskich obywateli, którzy teraz bili się nie tylko z okupantem niemieckim, ale i z tym ze wschodu.
W dniu 17 września b.r. w Poznaniu obchodzona była 85 rocznica napaści sowieckiego sąsiada na Polskę, która w 1939 roku bohatersko broniła się przed Niemcami. Organizatorami obchodów była Wojewoda Wielkopolska Agata Sobczyk oraz Stowarzyszenie Sybiraków.
WYCIECZKA DO MUZEUM W BRZEGU
7 września 2024 r. – sobota
Piękny, słoneczny dzień i piękna wycieczka.
Odwiedziliśmy zaprzyjaźnione – myślę, że tak można powiedzieć – Muzeum Piastów Śląskich. Czekała na nas Pani Karolina Jabłońska by oprowadzić po salach Zamku Piastów Śląskich jak i pobliskiej jezuickiej świątyni.
Przebudowę zamku w Brzegu rozpoczął Fryderyk II z linii Piastów Śląskich. Ostateczny renesansowy wizerunek zawdzięcza parze Jerzego II i małżonki Barbary z Hohenzollernów. Ich wizerunki widnieją nad paradną bramą wjazdową.
Muzeum gromadzi wiele pamiątek z czasów piastowskich: sarkofagi, rzeźby, malarstwo, bardzo dużo broni z epoki.
Na parterze jest również przestrzeń, w której wyeksponowane są pamiątki kresowe jako zaczątek nowego muzeum, które będzie się mieściło w budynku renesansowego Gymnazjum Illustre położonego „dwa kroki od Zamku”.
ZAPROSZENIE
Szanowni Państwo,
na prośbę p. Wojciecha Bogajewskiego, Prezesa Stowarzyszenia „KATYŃ”, w załączeniu przesyłam zaproszenie na organizowaną przez niego uroczystość.
z wyrazami szacunku
Teresa Masłowska
Pełnomocnik Wojewody ds. Współpracy
ze Środowiskami Kombatanckimi
Gabinet Wojewody
pok. 010B, parter, budynek B
tel.: 61 854 13 51tmaslowska@poznan.uw.gov.pl
SPOTKANIE Z JERZYM MOROZEM
Na ostatnim środowym spotkaniu wysłuchaliśmy wspomnień p. Jerzego Moroza (urodzony w Brzuchowicach k. Lwowa – teraz zamieszkały w Szamotułach).
Obejrzeliśmy bardzo ciekawy film ze wspomnieniami p. Moroza zrealizowany przez TVP Szczecin. Oczywiście to była pigułka – nie sposób oddać wszystkich sytuacji w krótkim filmie – Pan Jerzy dopowiadał, rozwijał niektóre wątki z opowieści. Wydaje się, że „materiału” starczyłoby na pełnometrażowy film akcji. Byliśmy wzruszeni, Pan Jerzy również był wzruszony przywołując pamięć tych wszystkich, chwilami niewyobrażalnych zdarzeń, kiedy musiał razem z mamą ukrywać się i uciekać przed coraz to innym wrogiem, i jak podkreśla, nie można ludzi klasyfikować wg kryteriów narodowych – w trudnych sytuacjach człowieczeństwo przeważnie nie ma narodowości.
ARTYKUŁ O LWOWIANCE
Upamiętniono bohaterkę. Na bloku w Poznaniu, w którym mieszkała przez większość życia
Dodano 20 godzin temu
W 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego w Poznaniu odsłonięto tablicę upamiętniającą Zofię Grodecką .
Tablica poświęcona Zofii Grodeckiej, bohaterce Powstania Warszawskiego, umieszczona jest na ścianie bloku przy ul. św. Rocha 4b, gdzie mieszkała przez większość życia.
„Odsłonięcie symbolicznej tabliczki to wyraz naszego szacunku i wdzięcznej pamięci o pani Zofii Grodeckiej, uczestniczce Powstania Warszawskiego” – mówiła Natalia Weremczuk, zastępczyni prezydenta Poznania. „Pani Zofia większość życia spędziła w Poznaniu, mieszkając w tym bloku, ale 80 lat temu, biorąc udział w Powstaniu, podarowała naszej ojczyźnie serce, niezwykłą determinację, nieugiętą wolę oraz własne zdrowie. Dzisiaj pokazujemy, że o tym pamiętamy i bardzo cenimy jej postawę” – dodała.
PROŚBA O ODDANIE MATERIAŁU GENETYCZNEGO KREWNYCH POMORDOWANYCH PUŹNICZAN
Oczekując zgody władz Ukrainy na wykonanie prac ekshumacyjnych na terenie Puźnik, postanowiliśmy już teraz rozpocząć akcję zbierania materiału DNA, który będzie wykorzystany do identyfikacji ofiar, niezależnie od tego, kiedy strona ukraińska wyda pozytywną decyzję. Czas ucieka, a liczba najbliższych krewnych Puźniczan zamordowanych w lutym 1945 będzie tylko maleć.
Dlatego zwracamy się z uprzejmą prośbą o przekazanie materiału porównawczego do Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów. Baza ta powstała 28 września 2012 r. przy Pomorskim Uniwersytecie Medycznym w Szczecinie, a jej celem jest identyfikacja osobnicza szczątków ofiar zbrodni systemów totalitarnych.
Zespół PBGOT prowadził prace sondażowe w miejscowości Puźniki w roku 2023, co pozwoliło na odnalezienie grobu masowego ponad 80 ofiar pogromu, będącego tylko małym fragmentem tragedii określanej mianem „zbrodni wołyńskiej”. Planowane prace ekshumacyjne pozwolą na identyfikację tych ofiar, jednak jest to niemożliwe bez materiału porównawczego od krewnych ofiar.
W związku z powyższym zwracamy się z prośbą do rodzin ofiar, które mogły zostać pochowane w miejscowości Puźniki o przekazanie materiału do badań. Przekazany materiał zostanie zdeponowany w bazie PBGOT, co pozwoli na wykorzystanie go w późniejszym czasie do identyfikacji ofiar. Materiał pobierany jest w postaci wymazu z jamy ustnej, przez co czynność jest szybka, zupełnie bezbolesna i można ją wykonać samodzielnie w domu.
Prosimy o kontakt bezpośrednio z zespołem PBGOT:
tel. +48 91 466 15 59 e mail: gensad@pum.edu.pl aby przekazać następujące informacje:
- Imię, nazwisko, kontakt i adres pocztowy krewnego ofiary, do którego zostanie wysłany pakiet do badań DNA (pakiet może być wysłany nawet poza granice Polski za pośrednictwem Ambasady RP).
- Imię i nazwisko ofiary wraz z podaniem stopnia pokrewieństwa.
Jako Stowarzyszenie Nowosiółczan i Puźniczan koordynujemy powyższe działania, przede wszystkim starając się dotrzeć do wszystkich krewnych ofiar. Niestety, zgłosiło się do nas niewiele osób, dlatego apelujemy o wszelkie informacje, które pozwolą nam odnaleźć wszystkich krewnych (kontakt: biuro@puzniki.pl).
Na stronie https://puzniki.pl/ znajduje się lista ofiar zbrodni w Puźnikach. Na zielono zaznaczono te ofiary, dla których udało nam się już określić krewnych.
Najbardziej wartościowym materiałem porównawczym są oczywiście najbliżsi krewni, np. dzieci czy rodzeństwo ofiary. Gdy ich brak, to ich dzieci lub dalsi krewni. Im więcej krewnych tym lepiej, przy czym posiadając materiał genetyczny jednego krewnego, nie są już do badań potrzebne dalsze pokolenia zstępne tej osoby.
Załączamy również dwie ulotki, które mogą pomóc nam w rozpropagowaniu naszej akcji i w dotarciu do jak największej liczby krewnych ofiar:
NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI OFIAR LUDOBÓJSTWA DOKONANEGO PRZEZ UKRAIŃSKICH NACJONALISTÓW NA OBYWATELACH II RZECZPOSPOLITEJ – 11 LIPCA 81 ROCZNICA RZEZI WOŁYŃSKIEJ
W Czerwonaku pod Poznaniem 11 lipca b.r. odbyła się uroczystość poświęcona pamięci ofiarom ludobójstwa na Wołyniu. Pod pomnikiem „Chwała Orlikom Kresowych Stanic” zebrało się grono osób oraz delegacje różnych organizacji, które złożyły wiązanki kwiatów i zapaliły znicze. Nasz Oddział reprezentował Stanisław Łukasiewicz.
11 lipca b.r. w kościele o.o. Dominikanów odbyła się uroczystość poświęcona pamięci ofiarom ludobójstwa na Wołyniu oraz na Kresach południowo-wschodniej II Rzeczpospolitej. Rozpoczęto mszą świętą, a później część dalsza miała miejsce pod tablicą upamiętniającą ofiary zbrodni dokonanych przez Ukraińców na ludności polskiej podczas i po II wojnie światowej.
Polsko, rosnąca tutaj na piaskach
i w niezapominajkowych chatach.
Jak kwiat zdeptana niewolą
dźwigasz się pachnąc mową polską i rolą.
Przeglądaj się w rzekach i stawach:
czy radość na twarzy się zjawia…
Wzlatują w sadach orły kwitnące drzew,
w polach białe chust flagi – najpiękniejszy śpiew.
W boru gałęzie, nadziejne chorągwie sosen.
O, śpiewaj hymnem wiosennym, Ojczyzno, zwycięskim głosem!
Wiosno Wołynia, serca nam posil, szczęśliwie rośnij
i do strof młodych przeszum swą wiosnę.
„Do Wołynia” Stefan Szajdak
Po mszy św. zebrani przeszli pod tablicę upamiętniającą ofiary zbrodni. Przewodniczyła prezes poznańskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Katarzyna Kwinecka, która powitała przybyłych gości oraz delegacje wielu organizacji. Powitała gospodarza miejsca, w którym odbywały się uroczystości przeora Ojca Roberta Głubisza OP. Szczególnie serdecznie powitała świadków tamtych wydarzeń oraz rodziny i ich potomków. Przybyli m. in. : Wiceprezydent Stołecznego Miasta Poznania Jędrzej Solarski, Tomasz Grudziak reprezentant Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka, Krzysztof Marciniak z-ca dyrektora Biura Organizacyjno-Administracyjnego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu reprezentant Agaty Sobczyk Wojewody Wielkopolskiej, prof. Lech Szajdak, prezes Marek Macutkiewicz z Towarzystwa Sybiraków, który jednocześnie reprezentował Wojewódzką Radę Kombatancką, Barbara Napieralska przewodnicząca Wojewódzkiej Rady Konsultacyjnej ds. Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych, Rafał Reczek dyrektor Poznańskiego Oddziału IPN, Tomasz Łęcki dyrektor Muzeum Narodowego w Poznaniu, dr Andrzej Peszko – pełnomocnik dyrektora Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu do Spraw utworzenia Muzeum dziedzictwa i Kultury Kresów w Brzegu. Katrzyna Kwinecka powitała także prezesów i przedstawicieli organizacji stowarzyszeń z Poznania i Wielkopolski: Bernadettę Orłowską (Zarząd Wlkp. Zw. Kombatantów RP i byłych Więźniów Politycznych), Irenę Matuszak (Stowarzyszenie „Rodzina Policyjna 1939”), Henryka Józefowskiego (Zarząd Okręgu Wielkopolska Światowy Zw. Żołnierzy AK), Arkadiusza Błachowiaka (Ogólnopolski Związek Żołnierzy Batalionów Chłopskich Okręg Poznański)., Józefa Karwatkę (Związek Inwalidów Wojennych), Emilię Kloc (Stowarzyszenie Katyń), płk. Andrzeja Piaseckiego i Izabelę Bagrowską (Wlkp. Zarząd Wojewódzki Ligii Obrony Kraju), Ryszarda Liminowicza (Tow. Mił. Wilna i Ziemi Wileńskiej), Eugeniusza Jacka (Oddział Polskiego Tow. Turystyczno-Krajoznawczego Oddz. Śodowiskowy Poznań – Nowe Miasto), Jerzego Babiaka (Wlkp. Tow. Kulturalne w Poznaniu), Stanisława Mikołajczaka (AKO), Agnieszkę Szymańską i Pawła Kuleszewicza (Okręg Wlkp. Polskich Drużyn Strzeleckich), Lucjana Dutkiewicza (Stow. Polaków Represjonowanych przez III Rzeszę).
W uroczystości brały udział Poczty Sztandarowe, Straż Miejska Miasta Poznania ze sztandarem stołecznego Miasta Poznania, Poczet Chorągwiany pod dow. por. Dominiki Adamskiej – chorągwianym jest kapral Łukasz Solarewicz, asysta st. kapral Robert Ruman, Kompania Honorowa Wojska Polskiego, którą wystawiła 31 Baza Lotnictwa Taktycznego pod dow. kpt. Artura Francuzika.
Prezes Katarzyna Kwinecka zwróciła się do zebranych. Oto co powiedziała:
„Szanowni Państwo,
Stajemy dziś tutaj, pełni zadumy i refleksji, aby uczcić pamięć tych, którzy padli ofiarą jednej z najtragiczniejszych kart naszej historii – ludobójstwa na Wołyniu, ale przecież wiemy, że nie tylko na Wołyniu ( 11 lipca to symboliczna data). Tragedia ta pozostawiła niezatarte piętno w naszych sercach i w naszej zbiorowej pamięci. Wołyń – ziemia, która przez wieki była miejscem współistnienia wielu narodowości, kultur i religii, stała się świadkiem wielkiego okrucieństwa. Setki tysięcy Polaków, niewinnych mężczyzn, kobiet i dzieci, straciło swoje życie w bestialskich aktach przemocy. Te straszne wydarzenia nie mogą zostać zapomniane. Nie wolno też ich przemilczać. Dziś, stojąc przed tablicą pamięci, oddajemy hołd ofiarom tego niewyobrażalnego cierpienia. Nasza obecność tutaj jest wyrazem głębokiego szacunku dla tych, którzy stracili swoje życie tylko dlatego, że byli Polakami. Ale nasze spotkanie tutaj to nie tylko czas na wspomnienie i żałobę. To także moment refleksji nad wartością pokoju, współistnienia i wzajemnego szacunku między narodami. Historia Wołynia przypomina nam, jak ważne jest budowanie mostów porozumienia i zgody, jak istotne jest, abyśmy, mimo różnic, potrafili żyć w pokoju i harmonii.
Niech ten dzień będzie również przestrogą, że nienawiść i przemoc rodzą tylko ból i zniszczenie. Uczmy się na błędach przeszłości, aby przyszłość była lepsza – pełna pokoju, wzajemnego szacunku i zrozumienia. Dobitnie pokazuje to wojna, która trwa tuż za naszymi granicami. Ukraina znów spływa krwią niewinnych ofiar i przypomina nam, jak kruche są pokój i stabilność. Nasze myśli i modlitwy kierujemy do wszystkich, którzy cierpią z powodu agresji Rosji, do tych, którzy stracili bliskich, do tych, którzy musieli opuścić swoje domy. W tych trudnych czasach musimy być solidarni i wspierać naszych sąsiadów w dążeniu do pokoju. Jednocześnie mamy nadzieję, że tragiczne karty z naszej wspólnej przeszłości zostaną do końca wyjaśnione w prawdzie historycznej, a my będziemy mogli wreszcie godnie zapalić znicze na grobach naszych przodków. Niech pamięć o nich będzie dla nas zobowiązaniem do budowania lepszego, bezpieczniejszego świata dla pokoleń, które przychodzą po nas„.
Zebrani zapalili znicze oraz złożyli kwiaty pod tablicą.
Po południu w kościele p.w. św. Jana Kantego także obchodziliśmy rocznicę Rzezi Wołyńskiej. Organizatorem tej części uroczystości był Marek Szpytko, który był także pomysłodawcą oraz inicjatorem umieszczenia tablicy pamiątkowej w dolnym kościele p.w. św. Jana Kantego w kaplicy św. Józefa.
W 81 rocznicę apogeum zbrodni ludobójstwa na Polakach, dokonanego przez członków Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i UPA na Wołyniu i Kresach Południowo-Wschodnich II Rzeczpospolitej w uroczystości udział wzięli : mieszkańcy Kresów Wschodnich – świadkowie zbrodni, ks. kanonik Tadeusz Magas – kapelan środowisk kresowych i patriotycznych, który wraz z proboszczem ks. kanonikiem Andrzejem Marciniakiem odprawił mszę św., państwo Ewa Ciosek i Bogdan Kowalski – przedstawiciele posła na Sejm RP pana Bartłomieja Wróblewskiego, prezes Stowarzyszenia Katyń/40 – pan Wojciech Bogajewski, przedstawicielka Instytutu Pamięci Narodowej Oddz. Poznań – pani Anna Hekert, przedstawicielka Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, prezes Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich odz. w Poznaniu pani Katarzyna Kwinecka i w-ce prezes pan Igor Megger, prezes Poznańskiego Klubu Gazety Polskiej im. gen. Andrzeja Błasika – pani Maria Zawadzka, parafianie i mieszkańcy m. Poznania.
Mszę celebrowali ks. kanonik Andrzej Marciniak, proboszcz parafii p.w. św. Jana Kantego w Poznaniu i ks. kanonik Tadeusz Magas, który wygłosił wzruszającą homilię mówiącą o pojednaniu i przebaczaniu, nawiązując do wizyty św. Jana Pawła II we Lwowie.
Pan Marek Szpytko dziękował ks. Andrzejowi za przygarnięcie do kaplicy św. Józefa „tablicy pamięci” Ofiar ludobójstwa Polaków żyjących na Kresach II RP. Prezes Katarzyna podziękowała za umożliwienie lokalizacji „tablicy pamięci”. Ks. Andrzej odpowiedział rozkładając skromnie ręce – „ja tylko otworzyłem drzwi kościoła a pan Marek wszedł, umieścił upamiętnienie i tak już zostało”. I tak od wielu lat właśnie w tym miejscu obchodzimy te tragiczne dla Kresów rocznice.
Delegacje oraz osoby indywidualne złożyły kwiaty i zapaliły znicze pod tablicą.
tekst: Hanna Dobias-Telesińska, Katarzyna Kwinecka i Marek Szpytko
foto: Hanna Dobias-Telesińska, Katarzyna Kwinecka, Maria Berezowska, Stanisław Łukasiewicz
CZERWONAK
KOŚCIÓŁ O.O. DOMINIKANÓW
NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI OFIAR LUDOBÓJSTWA DOKONANEGO PRZEZ UKRAIŃCÓW Z OUN I UPA
Szanowni Państwo,
zapraszam w imieniu Zarządu Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich oddział w Poznaniu na uroczystości rocznicowe:
11 lipca – czwartek – Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów z OUN i UPA na obywatelach II Rzeczpospolitej.
— godz. 11.00 uroczystość rocznicowa w Czerwonaku ul. Okrężna pod pomnikiem „Chwała Orlikom Kresowych Stanic” – złożenie wiązanek kwiatów
— godz. 12.00 msza św. w kościele o.o. Dominikanów ul. Kościuszki 99, następnie w krużgankach klasztoru uroczystości przy tablicy pamiątkowej: Apel Pamięci oraz składanie wiązanek kwiatów
— godz. 17.00, Kościół p.w. św. Jana Kantego – kaplica dolna (ul. Grunwaldzka) – msza św. w intencji ofiar ludobójstwa i składanie kwiatów pod tablicą pamięci
wiceprezes Wanda Butowska