Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich w Poznaniu
Z okazji Święta Niepodległości 11 Listopada serdecznie zapraszamy do Salonu Lwowskiego. 17 listopada (niedziela) o godz. 16.30 w Domu Polonii na Starym Rynku 51 prelekcję n.t. „Paderewski, zapomniany twórca niepodległości?„, wygłosi Tomasz Łuczewski. Wzniesiony zostanie toast za Ojczyznę oraz śpiewać będziemy pieśni patriotyczne.
Serdecznie zapraszamy!
Zarząd poznańskiego Oddziału TML i KPW
Wystawa pt. ?Kaźń Profesorów Lwowskich?, którą nasz Oddział wypożyczył z wrocławskiego IPN wzbudziła bardzo pozytywne komentarze, podkreślono szczególnie jej piękne wykonanie oraz ciekawość tematu. Kolejnym miejscem ?pobytu? wystawy był Zespół Szkół nr.2 im. Stanisława Staszica w Szamotułach.
27 września 2019 r. członkowie naszego Oddziału koledzy Igor Megger, Michał Wojtasiak oraz Jerzy Moroz (nasz członek zamieszkały w Szamotułach) odwiedzili w/w szkołę i przybliżyli młodzieży tematykę wystawy. W czytelni szkoły, w której wystawiona była wystawa Igor Megger opowiedział młodzieży n.t. kaźni profesorów, wraz z podaniem informacji kim byli i jak przebiegło ich aresztowanie, egzekucja i zacieranie śladów zbrodni. Kolega Michał Wojtasiak opowiedział o naszym Towarzystwie oraz o obecnej sytuacji Polaków na Kresach Południowo-Wschodnich. Prelegenci pokazali młodzieży jak ważne miejsce Lwów zajął w historii Polski. Szczególnie wspomniano dwóch wybitnych naukowców związanych ze Lwowem – prof. Rudolfa Weigla – odkrywcę szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu, oraz prof. Ludwika Hirszfelda – odkrywcę grup krwi. Spotkanie odbyło się przy pełnej sali i wzbudziło zainteresowanie młodzieży.
Fakt, że wystawa znalazła się w Szamotułach jest zasługą dyrektora Zespołu Szkół nr 2, mgr Zygmunta Sługockiego. Dyrektor Sługocki od sześciu lat organizuje wyjazdy do Lwowa i na Kresy Południowo-Wschodnie. Zeszłego roku dołączył także do naszej akcji charytatywnej organizując zbiórkę darów w swojej szkole. Zainteresowanie tą tematyką wzięło się u niego stąd, że oprócz tego że jest historykiem, to cała jego rodzina pochodzi z okolic Podhajec. W gabinecie widać także co pana dyrektora interesuje najbardziej – na ścianach są m. in. wizerunki katedry łacińskiej i kościoła św. Elżbiety ze Lwowa. Wspólne tematy spowodowały, że dyskusja z panem Dyrektorem przebiegła w bardzo miłej atmosferze, okazało się także, że znał on osobiście naszego członka z Podhajec śp. Iwo Werschlera.
Pan Jerzy Moroz opowiedział o swoich wstrząsających wspomnieniach z dzieciństwa – co jest motorem do zorganizowania osobnego spotkania w szkole na ten temat. Z rąk naszych członków szkoła oraz pobliskie muzeum otrzymało nasze wydawnictwa, które wzbudziły zainteresowanie.
Poznański Oddział TML i KPW składa podziękowanie panu dyrektorowi Zygmuntowi Sługockiemu, za fakt, iż sam zapytał, czy szkoła może wypożyczyć wystawę oraz za wieloletnie budzenie zainteresowania tematyką kresową wśród swojej młodzieży, a jest to rzadkość w placówkach oświatowych, tym bardziej w wielkopolskich powiatach. Czyn ten jest tym bardziej godny pochwały.
tekst: Igor Megger, foto: z zasobów Szkoły
Zakończyła się przedostatnia część XXII Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu. Na Stary Rynek w Poznaniu w niedzielę 22 września 2019 r. przybyło wielu Kresowian i Wielkopolan, by w takt muzyki bawić się i weselić. Poznański Oddział TML i KPW przygotował specjały z regionów wschodnich, zaprezentowano wyroby cukiernicze. Można było spróbować lwowskich precli. Odbyły się konkursy z nagrodami. Harcerki i harcerze zbierali datki, które mają wesprzeć akcję charytatywną „Serce dla Lwowa”, organizowaną każdego roku przed Świętami Bożego Narodzenia, a adresowana jest do Polaków zamieszkałych we Lwowie i na Kresach. Było wiele atrakcji dla dzieci.
Całą imprezę prowadził artysta z Krakowa Wojciech Habela, który wielokrotnie uczestniczył w organizowanych przez nasz Oddział imprezach. Wojciech Habela jest z wykształcenia mgr sztuki, aktorem i muzykiem. Ukończył Państwowe Liceum Muzyczne w Krakowie, studiował na Uniwersytecie Śląskim ?Wychowanie Muzyczne? oraz na wydziale aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu. Występował w wielu teatrach (Wrocław, Rzeszów, Kraków), w słuchowiskach radiowych w Ośrodku Polskiego Radia we Wrocławiu, pracował jako wykonawca i asystent reżysera, występował także w filmach. Pisze scenariusze do własnych spektakli teatralnych, recitali m.in. o tematyce lwowskiej (?Lwowskie Krajobrazy Serdeczne?). Wziął udział w XIII Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. Jest członkiem Rady Fundacji Ocalenia Kultury Kresowej ?Chawira? w Krakowie. Przewodniczy Ogólnopolskiemu Festiwalowi Piosenki Lwowskiej i Bałaku Lwowskiego w Krakowie, jest laureatem II Ogólnopolskiego Festiwalu w 2008 roku (I miejsce w Kategorii Piosenki Lwowskiej i I miejsce w kategorii Bałaku Lwowskiego). Występował z recitalami i spektaklami w wielu krajach świata. Od 2012 roku cyklicznie występuje z solistami z Opery Krakowskiej w koncercie ?Gdybym był Bogaty?. Występuje na terenie całego kraju. W 2009 r. wydał płytę ?Lwowskie Krajobrazy Serdeczne?. Otrzymał wiele nagród i odznaczeń – medal ?Pro Patria?, Krzyż 100-lecia Wymarszu I Kompani Kadrowej, medal 25-lecia Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Poznaniu, Złotą Odznakę TML i KPW, Złotą Odznakę za Zasługi dla Stowarzyszenia Kresowian, Medal Kościuszkowski ?In Memoriam?. Jest członkiem rzeczywistym Związku Artystów Scen Polskich.
Na początku wystąpiła Orkiestra Dęta ze Środy Wielkopolskiej wraz z zespołem mażoretek. Orkiestra Dęta w Środzie Wielkopolskiej istnieje od 1997 r. i tego roku po raz pierwszy wystąpiła publicznie z okazji Święta Niepodległości 11 listopada, pod dyrekcją Kapelmistrza Orkiestry Macieja Madanowskiego. Od ponad dwudziestu lat orkiestra swoimi występami uświetnia obchody świąt państwowych, miejskich i kościelnych. Poza tym bieże udział w Przeglądach Orkiestr Dętych m.in. w Połczynie-Zdroju (2018), w Kleczewie (2019), zdobyła I nagrodę w kategorii ?Muzyka Marszowa?, II nagrodę w kategorii ?Koncert?, I nagrodę dla ?Najlepszego Solisty?, a występujący wraz z orkiestrą zespół Mażoretek zdobył I nagrodę dla ?Najlepszego Zespołu Mażoretek XXIX Regionalnego Przeglądu Amatorskich Orkiestr Dętych O Kleczewską Wieżę?. Muzycy średzkiej orkiestry koncertowali również za granicą Polski m.in. we Francji, Włoszech, Niemczech, Węgrzech oraz Czechach. Rozrastająca się orkiestra nieustannie doskonali swój warsztat muzyczny, który prezentuje podczas licznych występów i koncertów, reprezentując miasto i powiat – Środa Wielkopolska. Od czerwca 2018 roku Kapelmistrzem Orkiestry Dętej w Środzie Wielkopolskiej jest Konrad Borycki, Prezesem Wojciech Siódmiak, Tamburmajorem Patrycja Maciejewska. Zespół mażoretek orkiestry prowadzony jest przez Patrycję Maciejewską oraz Angelikę Michalak.
Kolejnym zespołem, który wystąpił na estradzie na Starym Rynku był ?Kabaret Kresowy PAKA RYCHA?. Zespół powstał w kwietniu 2002 roku i od tego czasu prowadzi działalność artystyczną mającą na celu przypomnienie tym, którzy pamiętają i zaprezentowanie tym, którzy urodzili się później – historii i kultury Kresów Południowo-Wschodnich, a Lwowa w szczególności. Zespół w swoich programach prezentuje piosenki lwowskie i o Lwowie tworzone przed i po wojnie, piosenki i teksty własne o Lwowie, a także piosenki patriotyczne, harcerskie, turystyczne, biesiadne. Udziałem ?Kabaretu Kresowego Paka Rycha? jest kilka dużych premier widowisk zbliżonych do wodewilu: ?Wszędzie dobrze, we Lwowie najlepiej?, ?Piosenki lwowskie i naszych przyjaciół?, ?Znów idziemy przez Lwów?, ?Z Marianem Załuckim do Lwowa?, ?Zaproszenie do Lwowa?, ?Chodźmy do Stryjskiego Parku, jak za dawnych lat?, a także wiele programów estradowych. Zespół często koncertuje charytatywnie na imprezach okolicznościowych, festynach, dla osób niepełnosprawnych, w domach spokojnej starości itp. Lwowskie piosenki w wykonaniu zespołu przeniosły nas w świat przedwojennego Lwowa i Kresów.
Na koniec występów muzycznych zaprezentowała się Kapela ?Wiwaty? działająca w Pobiedziskim Ośrodku Kultury, odnosząca sukcesy z Zespołem Pieśni i Tańca ?Wiwaty?. Kapela uhonorowana została I miejscem na Wojewódzkim Przeglądzie Folklorystycznym w Dziekanowicach w 2017 r. i w Szreniawie w 2018 r. Koncertuje również samodzielnie jako odrębna grupa artystyczna. Zdobywała najwyższe laury na przeglądach kapel podwórkowych w Złotowie i w Pobiedziskach za program miejskiego folkloru lwowskiego ?Tylko we Lwowie?. Uczestniczyła w audycji ?Muzyka naszego podwórka? w TV Trwam na Nowy Rok 2010. Kapela wydała płytę – Muzyka naszego podwórka ? Piosenki lwowskie i poznańskie. Z okazji 45-lecia działalności artystycznej Kapituła Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego przyznała zespołowi Statuetkę Hipolita i Certyfikat ?Najlepsze w Polsce?, a kierownikowi Andrzejowi Horbikowi Srebrny Medal ?LABOR OMNIA VINCIT? za krzewienie idei pracy organicznej.
W ramach Dni Lwowa i Kresów i w powiązaniu z wystawą „Kaźń profesorów Lwowskich – Wzgórza Wuleckie 1941”, która wystawiona była w hallu Cillegium Maius UAM przy ul. Fredry 10, w Domu Polonii na Starym Rynku odbyła się prelekcja Kamilli Jasińskiej z Wrocławia: „Kaźń profesorów lwowskich lipiec 1941”. Zainteresowanie wystąpieniem było bardzo duże. Prelegentka przedstawiła historię dramatu polskich uczonych ze Lwowa, przebieg zbrodni, a także późniejsze zdarzenia. Opowiedziała w jaki sposób Niemcy likwidowali dowody zbrodni. Przedstawiła boje o upamiętnienie tej zbrodni we Wrocławiu i we Lwowie. Do dzisiaj społeczność ukraińska, której studenci przygotowali dla Niemców listę polskich uczonych już w 1939 r., nie potrafi mówić prawdy o tamtych i innych zbrodniach na Polakach. Prawda, nawet bolesna, prowadzi do pojednania narodów.
Tegoroczne Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu zakończy Dzień Jedności Kresowian. 2 października 2019 r. o godz. 18.00 odprawiona zostanie Msza św. w intencji Kresowian w kościele św. Małgorzaty na Śródce, gdzie znajduje się wierna kopia obrazu Batki Bożej Łaskawej z Katedry Lwowskiej. Po Mszy św. uczestnicy uroczystości spotkają się w salce parafialnej „Labolatorium Wiary” na Ostrowie Tumskim 17. Będzie to podsumowanie XXII Dni Lwowa, wręczenie wyróżnień z okazji XXX lecia Poznańskiego Oddziału TML i KPW oraz spotkanie z Tomaszem Kubą Kozłowskim z Warszawy, tegorocznym laureatem statuetki Lwa „Semper Fidelis”. Serdecznie zapraszamy.
tekst: Hanna Dobias-Telesińska, foto: Jacek Kołodziej
13 września 2019 r. w hallu Collegium Maius UAM przy ul. Fredry 10 odsłonięta została wystawa , która z inicjatywy Poznańskiego Oddziału TML i KPW oraz Wydziału Historycznego UAM, a zorganizowana przez wrocławski IPN, poświęcona martyrologii profesorów lwowskich, których 4 lipca 1941 r. Niemcy rozstrzelali na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie. Wystawę oglądać można od początku do końca września b.r.
Spotkanie otworzył historyk Igor Megger, który w imieniu Zarządu poznańskiego Oddziału TML i KPW powitał gości, m.in. posła Taderusza Dziubę, przedstawiciela Wojewody Wieklopolskiego Przemysława Terleckiego i przedstawicieli UAM. Na wstępie odniósł się do wydarzeń z przed 78 lat. Historia tamtej nocy była dramatyczna. Na podstawie list, z nazwiskami i adresami, przygotowanych przez studentów ukraińskich jeszcze przed wojną, oddziały niemieckie SS wtargnęły do wielu mieszkań naukowców lwowskich, skąd w brutalny sposób zabrano jego mieszkańców oraz osoby przypadkowo się tam znajdujące, np. Tadeusz Boy Żeleński. Zaprowadzonych na Wzgórza Wuleckie rozstrzelano, a ich mieszkania splądrowane i okradzione. Nie chciano powtórzyć sytuacji z Krakowa z 6 listopada 1939 r., gdzie podstępem zwabionych na Uniwersytet Jagielloński profesorów aresztowano i na skutek protestów świata naukowego całej Europy wypuszczono. W taki sposób Niemcy chcieli pozbyć się inteligencji polskiej, by osłabić cały naród. Zbrodnia lwowska nigdy nie została osądzona, a ich sprawcy za nią skazani. Niestety obecnie większości zwłaszcza młodych Polaków tamto wydarzenie jest mało znane. Jak o wielu sprawach lwowskich, tak i o zbrodni na Wzgórzach Wuleckich przez wiele lat nie wolno było mówić. Mimo to, po wielu trudach powatał pomnik we Lwowie, także we Wrocławiu, a lwowiacy uroczyście obchodzą każdą rocznicę i modlą się za ofiary tej straszliwej zbrodni.
Następnie Igor Megger oprowadził zebranych po wystawie, zatrzymując się przy każdej planszy. Część plansz przedstawiała Lwów w okresie walk o niepodległość i w okresie międzywojennym. Pozostałe plansze poświęcone zostały 31 profesorom lwowskim. Zawierają nazwiska, fotografie i opis kariery naukowej każdego z nich. Mamy nadzieję, że studenci przechodzący koło wystawy, zatrzymają się choć na chwilę i zapoznają się z historią polskich naukowców ze Lwowa, którzy poświęcili swe życie nauce polskiej, za co spotkała ich straszliwa kara.
Tekst i foto: Hanna Dobias-Telesińska
PROGRAM:
Wrzesień
13.09 – piątek, godz. 15.00
Hol Col. Maius UAM, ul. Fredry 10
Otwarcie wystawy: ?Kaźń Profesorów Lwowskich. Wzgórza Wuleckie 1941?, czynna w godz. 8.00-18.00 do końca września b.r.
17.09 ? wtorek, godz. 12.00
Udział w uroczystościach wojewódzkich w rocznicę napaści ZSRR na Polskę: Kościół OO Franciszkanów na Wzgórzu Przemysła, Msza św., ?Marsz Pamięci?, ok. godz. 14.00 uroczystości przy Pomniku Ofiar Katynia i Sybiru.
22.09 ? niedziela, godz. 11.00-17.00
Stary Rynek – Piknik Lwowski i Jarmark Galicyjski
Występ orkiestry dętej ze Środy Wlkp., zespołów ?Paka Rycha? (Bytom) i ?Wiwaty?(Pobiedziska). Konkursy z nagrodami, prezentacja wyrobów cukierniczych. Całość prowadzi krakowski artysta Wojciech Habela.
Godz. 13.00
Wspólnota Polska, Stary Rynek 51
Prelekcja Kamilli Jasińskiej (Wrocław): ?Kaźń profesorów lwowskich lipiec 1941?
Październik – Dzień Jedności Kresowian
2.10 ? środa, godz. 18.00
Kościół św. Małgorzaty na Śródce. Msza św. w intencji Kresowian w Poznaniu
Godz.19.00
Spotkanie w salce parafialnej ?Laboratorium Wiary?, Ostrów Tumski 17 Zakończenie XXII Dni Lwowa, wręczenie wyróżnień, spotkanie z Tomaszem Kubą Kozłowskm
TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW LWOWA I KRESÓW POŁUDNIOWO-WSCHODNICH ODDZIAŁ W POZNANIU
XXII DNI LWOWA i KRESÓW w Poznaniu
pod patronatem honorowym
Metropolity Poznańskiego Abpa Stanisława Gądeckiego
Wojewody Wielkopolskiego Zbigniewa Hoffmanna
Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka
Prezydenta Miasta Poznania Jacka Jaśkowiaka
Zarząd Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich oddział w Poznaniu zaprasza członków oraz wszystkie osoby pragnące uczcić tragiczną rocznicę na Mszę św. w dniu 11 lipca o godz. 12.00 do kościoła o.o. Dominikanów przy al. Niepodległości w Poznaniu. Po Mszy św. złożymy wiązanki kwiatów oraz zapalimy znicze pod tablicą upamiętniającą ofiary ludobójstwa dokonanego przez OUN ? UPA.
Ponadto informujemy i zapraszamy na pozostałe miejsca obchodów bolesnej rocznicy:
Serdecznie zapraszamy.
Prezes Stanisław Łukasiewicz
W dniach 10-13 czerwca 2019 r. w miejscowości Góra św. Anny k. Opola odbył się już XXXIII koleżeński zjazd Tarnopolan oraz byłych mieszkańców woj. Tarnopolskiego i ich rodzin. Nasz oddział na zjeździe reprezentowali dr Janusz Furmaniuk oraz Igor Megger – obydwaj wywodzący się z Czortkowa nad Seretem.
Zjazdy Tarnopolan zainicjował Czesław Blicharski – człowiek legenda zwany ?papieżem Tarnopola?. Lotnik dywizjonu 300, bibliofil, niekwestionowany autorytet dla Tarnopolan i mieszkańców tamtych ziem. Od lat 80-tych, odbyło się już ponad 30 corocznych zjazdów, w których uczestniczą nie tylko Tarnopolczycy, ale i mieszkańcy całego byłego województwa m. in. takich miast jak Czortków, Buczacz czy Trembowla. Zjazdy odbywają się co roku w innym, zawsze atrakcyjnym turystycznie miejscu: np. Wieliczka, Nysa, Krzeszów, czy w zeszłym roku Kraków. W tym roku w zjeździe uczestniczyło 58 osób, a organizatorem głównym był oddział Opolski TML i KPW z panią Jolantą Kołodziejską z Opolskiego ?klubu Tarnopolan? na czele.
Zjazd rozpoczął się 10 czerwca. Po przyjeździe do Opola z dworca kolejowego odebrał zgromadzonych mikrobusik, który przewiózł nas do miejscowości Góra Św. Anny – miejsca świętego, z sanktuarium położonego 40 kilometrów od Opola, miejsca słynnej bitwy w czasie III powstania śląskiego. Zakwaterowani zostaliśmy w Domu Pielgrzyma u stóp klasztoru. W pierwszym dniu zjazdu odbyła się prelekcja n.t. Góry św. Anny i pobytu w niej Ojca Świętego Jana Pawła II w 1983 r. Po prelekcji odbyły się luźnie ?kresowych polaków tematy? do późnych godzin wieczornych.
Drugi dzień zjazdu poświęcony był w całości na zwiedzanie miejscowości Góra Świętej Anny. U stóp tej miejscowości znajduje się największy kamienny amfiteatr w Polsce oraz pomnik upamiętniający powstańców śląskich dłuta Xawerego Dunikowskiego. Wzgórze, na którym znajduje się bazylika, otoczone jest kalwarią liczącą ponad 30 stacji – zbudowanej ściśle wg Kalwarii Zebrzydowskiej. Na lokalnym cmentarzu znajduje się płyta poświęcona lwowskim kadetom, którzy zginęli w czasie walk o górę św. Anny – tablicę ufundował Opolski oddział TML i KPW. Po obiedzie odbyła się uroczysta msza św. w Bazylice pod wezwaniem św. Anny Samotrzeciej, której relikwie oraz figurka z XV wieku się tu znajdują. Mszę św. koncelebrował ks. Andrzej Maliga z Tarnopola. Niestety z przyczyn niezależnych od organizatora zjazdu nie odbyło się zaplanowane na ten dzień spotkanie z Tomaszem Kubą Kozłowskim z Warszawskiego Domu Spotkań z Historią (tegoroczny laureat naszej nagrody ?Semper Fidelis?). Miast tego ojciec przeor oprowadził uczestników zjazdu po ogrodzie klasztornym, samym klasztorze oraz muzeum misyjnym. Po kolacji odbyło się spotkanie z gośćmi z Tarnopola połączone z wyświetleniem filmu o nim. Równocześnie odbyło się koleżeńskie spotkanie czortkowian, w którym wspominano Czortków, wymieniano się posiadanymi informacjami oraz wspominano ważne wydarzenia z historii tego drugiego po Tarnopolu miasta województwa takie jak: powstanie czortowskie, mord dominikanów czy udany zamach na szefa czortowskiego gestapo.
Trzeci dzień zjazdu przeznaczony był w całości na zwiedzanie Opola. Po porannej mszy św. w kaplicy domu Pielgrzyma i śniadaniu, uczestnicy zjazdu autokarem pojechali do Opola. Tam też zwiedzili muzeum Polskiej Piosenki, częściowo amfiteatr (gdyż właśnie trwały próby przed festiwalem) oraz katedrę. Po obiedzie w restauracji ?radiowej? udaliśmy się do Urzędu Marszałkowskiego na część oficjalną, w której wystąpiły dwa zespoły muzyczne (Opolskiego DPS oraz klubu garnizonowego), wygłoszono pogadankę o Wilnie, oraz wysłuchano wykładu jednego z najbardziej cenionych historyków kresów Stanisława Sławomira Niciei n.t. Kut i Zaleszczyk. W części drugiej ?kuluarowej? można było zakupić jego książki, a także wypić kawę i zjeść ?słodkie?. Po zakończeniu tego punktu zjazdu część osób (w tym nasi przedstawiciele) udało się na dworzec i dalej do swoich miast, natomiast reszta osób wróciła do Domu Pielgrzyma na uroczystą kolację połączoną z występem ?Tyligentnych Batiarów? z Bytomia.
Czwarty dzień zjazdu był dniem wolnym tj. po śniadaniu i mszy św. uczestnicy mieli czas wolny, a po obiedzie o godzinie 12-tej, ogłoszono zakończenie zjazdu, wyznaczono miejsce następnego i odwieziono chętne osoby na pociąg do Opola.
W tym miejscu należy pogratulować Opolskiemu oddziałowi TML organizacji tego bardzo udanego i zaplanowanego zjazdu. Z relacji swoich i innych wiemy, że wszyscy byli bardzo zadowoleni. Jednocześnie miło nam zakomunikować, że nasza tj. poznańskiego oddziału TML działalność jest znana i doceniana w kraju. Jednocześnie przekazujemy naszym członkom braterskie pozdrowienia od oddziałów Krakowskiego, Opolskiego i Warszawskiego. Do zobaczenia za rok.
Tekst i foto: Igor Megger
W sobotę 18 maja w Sali Domu Żołnierza przy ul. Niezłomnych obchodziliśmy poznańską część naszego ?Jubileuszu Trzydziestolecia?. Spotkanie prowadziła wiceprezes Katarzyna Kwinecka.
Powitała gości: pełnomocnika Wojewody p. Przemysława Terleckiego, a także przewodniczących oddziałów i Zarządu Głównego: Janusza Sekulskiego z Gniezna i Zdzisława Piwko z Wrocławia. Przybył także p. Franciszek Bąkowski ze Stowarzyszenia Huta Pieniacka i p. Ryszard Liminowicz z życzeniami i zaproszeniami od ?Wilniuków?. Przybył także p. Tomasz Naganowski współtwórca Oddziału Poznańskiego Towarzystwa Miłośników Lwowa, organizator pierwszego spotkania.
W programie spotkania był krótki wykład Renaty Zawirskiej Wojtasiak – prelegentka przedstawiła powstanie Towarzystwa i jego działania w nawiązaniu do obchodzonej 100 rocznicy niepodległości.
Naszym zadaniem jako Towarzystwa jest zachowanie pamięci o naszej przeszłości i przypominanie o niej.
Kolejnym punktem programu była relacja filmowa dokonana przez ?Kurier Galicyjski? z pobytu naszej delegacji we Lwowie, a także fotorelacja Jacka Kołodzieja z inauguracji Jubileuszu XXX lecia Towarzystwa i pobytu delegacji we Lwowie oraz w gościnie w parafii w Szczercu (mieście urodzenia gen. Stanisława Maczka).
Spotkanie jubileuszowe to również przyjmowanie i obdarowywanie pamiątkami:
Odznakę 30.lecia z Zarządu Głównego otrzymało 14 osób pozostających ?nieustannie? w Towarzystwie od powstania w 1989 r. Odznaki wręczali członkowie Zarządu Głównego: Janusz Sykulski i Janusz Furmaniuk.
Z kolei prezes naszego oddziału Stanisław Łukasiewicz przekazał pamiątkę trzydziestolecia Wojewodzie na ręce Pana Przemysława Terleckiego, Zarządowi Głównemu i Oddziałom reprezentowanym na spotkaniu, Stowarzyszeniu Huta Pieniacka, Towarzystwu Miłośników Wilna, ?Tyligentnym Batiarom?. Wszyscy uczestnicy spotkania otrzymali wydaną z tej okazji książkę ?Kultura kresowa w Poznaniu ? kontynuacja? będącą kontynuacją wydanej na 25 lecie naszego Oddziału pozycji ? Dwadzieścia pięć lat kultury kresowej w Poznaniu?.
Życzenia, pamiątki, wpisy do kroniki. Odebraliśmy wiele ciepłych słów i życzeń.
Jeszcze kolorowe bukiety z podziękowaniem dla Trójki Prezesów – Tomaszowi Naganowskiemu, Bożenie Łączkowskiej i Stanisławowi Łukasiewiczowi ? DZIĘKUJEMY.
No i czas na ?Batiarów?. Z zespołem wiąże nas wieloletnia przyjaźń. Uraczyli słuchaczy wiązanką lwowskich piosenek, na zakończenie ? ?Czerwone maki na Monte Cassino? jako, że była to akurat rocznica ? i na koniec ? ?Hej sokoły?.
Po tych przeżyciach małe ?conieco? ? bardzo apetyczne i smaczne, przy delikatnym akompaniamencie zespołu i pogawędki przy stołach.
I cóż ? rozpoczynamy nowy tom ?Kroniki?.
Tekst : Wanda Butowska
Zdjęcia: Jacek Kołodziej
XXX rocznica powstania Poznańskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich to powód szczególny, by w wyjątkowy i uroczysty świętować jej obchody. Dlatego też w dniach 6-10 maja delegacja Towarzystwa udała się do Lwowa, by rozpocząć obchody I części Jubileuszu. Wtorek to dzień główny obchodów rozpoczęty mszą świętą i złożeniem wiązanek kwiatów na cmentarzu Obrońców Lwowa i pod pomnikiem Adama Mickiewicza, a następnie popołudniowym uroczystym spotkaniu. Środa to udział na zaproszenie księdza proboszcza Aleksandra Biszko w Uroczystym Odpuście w parafii św. Stanisława w Szczerzcu, gdzie uroczystą mszę świętą koncelebrował w obecności księży dekanatu biskup pomocniczy Archidiecezji Lwowskiej Leon Mały. Po tych uroczystościach delegacja Towarzystwa została zaproszona na uroczysty obiad, podczas którego w luźnej serdecznej rozmowie Prezes Stanisław Łukasiewicz i pozostali członkowie delegacji przedstawili ks. Biskupowi i pozostałym kapłanom zakres i cele 30-letniej działalności Poznańskiego Oddziału TML i KPW. Szczerzec jest również miejscem urodzenia gen. Stanisława Maczka. W jego kościele parafialnym znajduje się tablica pamiątkowa, pod którą złożono wiązankę kwiatów i zapalono znicz. Czwartek to dzień luźniejszy i wyjazd do Żółkwi, w której pod opieką przewodnika poznawano piękno i zabytki tego miejsca.
Wtorek to dzień główny obchodów, szczególnie uroczysty i podniosły. Poniżej relacja z tych wydarzeń red. Krzysztofa Szymańskiego, która ukazała się na stronie ?Kuriera Galicyjskiego? w dniu 9.05.2019 r.
?Lwów jest zakorzeniony w naszych sercach?. Takimi słowami określił poznaniaków o lwowskich korzeniach prezes Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Poznaniu Stanisław Łukasiewicz podczas inauguracji Dni Lwowa z okazji 30-lecia istnienia Towarzystwa, które odbyło się 7 maja br. w lwowskiej szkole nr 10 im. Marii Magdaleny. W sali szkolnej zebrali się mieszkańcy Lwowa, prezesi organizacji polskich: Emil Legowicz i Emilia Chmielowa, dyrektor szkoły Ryszard Vincenc. Konsulat Generalny RP we Lwowie reprezentował attaché Mikołaj Rychlik.
Nie była to pierwsza uroczystość tego dnia. Obchody uroczyście zostały otwarte Mszą św. w kościele św. Antoniego, którą odprawił proboszcz o. Paweł Odój w koncelebrze z o. Pawłem Tomysem. Następnie złożono wiązanki kwiatów na Cmentarzu Orląt Lwowskich i pod pomnikiem Adama Mickiewicza. Spotkanie ze społecznością polską we Lwowie zostało zaplanowane na popołudnie.
Zapytany o przyczynę tak nietradycyjnego otwarcia jubileuszu Towarzystwa, Stanisław Łukasiewicz podkreślił, że w ten sposób Zarząd chce uhonorować Lwowiaków, z którymi od lat współpracuje i których wspiera. Prezes Łukasiewicz przedstawił zebranym trzy główne kierunki działania Towarzystwa. Jako pierwszy, określił zadanie kultywowania i przekazywania młodym pokoleniom lwowskich tradycji i kultury kresowej, które wielu obecnych mieszkańców Poznania przywiozło po wojnie do tego miasta z rodzinnych stron. Temu właśnie służą Dni Lwowa organizowane od 20 lat, a cieszące się popularnością nie tylko wśród poznańskich Lwowiaków, ale również i gości stolicy Wielkopolski. Organizowane są tu imprezy artystyczne w wykonaniu zespołów z Kresów, bądź kultywujących tę kulturę, prelekcje naukowe, wystawy, kiermasze. Ta część organizowana jest w maju i nosi charakter bardziej rozrywkowy, natomiast w okolicach 17 września odbywają się imprezy poświęcone pamięci tamtych tragicznych wydarzeń, pamięci tych, którzy zginęli we Lwowie i na Kresach w czasie II wojny światowej, a po wojnie musieli opuścić rodzinne strony. Trzecią, czy nie najważniejszą stroną działalności Towarzystwa, jest tradycyjna pomoc dla Lwowiaków z okazji Świąt Bożego Narodzenia. Do tej akcji, której pomysłodawcą i motorem jest Stanisław Łukasiewicz, dołączani są harcerze z poznańskich szkół, młodzież oraz nieobojętni mieszkańcy tego miasta, którzy ofiarują swój wkład w organizację paczek świątecznych dla Lwowiaków. Pan Stanisław od lat ma we Lwowie przydomek ?Świętego Mikołaja?.
Podczas uroczystości Zarząd TML i KPW Oddział w Poznaniu odznaczył pamiątkowymi statuetkami Konsula Generalnego RP we Lwowie, Federację Organizacji Polskich na Ukrainie, Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej, Polski Teatr Ludowy we Lwowie, szkołę nr 10 im. Marii Magdaleny. Takąż statuetką odznaczona została również redakcja Kuriera Galicyjskiego. Poszczególne zasłużone osoby zostały nagrodzone okolicznościowymi dyplomami.
Następnie prof. Renata Zawirska-Wojtasiak przedstawiła w skrócie powiązania pomiędzy naszymi miastami. Lwów i Poznań mają podobną historię walki o przynależność do Polski. Podobnie jak Lwów w 1918 roku, walczył również Poznań o połączenie Wielkopolski z Macierzą. Mieszkańcy Poznania włączyli się aktywnie w walki o Lwów w 1919 roku. Po odzyskaniu niepodległości Lwów zasilał Poznań swymi architektami i uczonymi. Po II wojnie światowej duża część mieszkańców Lwowa i Kresów znalazła się w tym mieście, podnosząc je z ruin i przyczyniając się do jego rozwoju.
Dzisiejszy Poznań ma wiele do zawdzięczenia Lwowiakom, pamięta o nich i stara się uczcić ich nazwami miejskich parków i ulic.
Pasjonat Lwowa, ale też jednocześnie Poznania, fotografik Jacek Kołodziej przedstawił zebranym prezentację multimedialną ?Mój Poznań?, podczas której opowiedział o tym mieście, jego historii, zabytkach, dniu dzisiejszym i osiągnięciach gospodarczych. Prelekcja była bogato ilustrowana zdjęciami autorstwa prelegenta, przedstawiającymi zabytki uchwycone w sposób oryginalny, indywidualny, wspaniale ukazującymi dzisiejszą stolicę Wielkopolski.
Po części oficjalnej zebranych bawił swoimi piosenkami kabaret ?Czwarta rano?, wykonując satyryczne piosenki przedwojennych kabaretów lwowskich, jak i opracowane specjalnie melodie współczesne. Każdy z numerów nagradzany był hucznymi brawami, a niektóre utwory sala śpiewała z wykonawcami.
Wieczór zakończył się przy lampce wina, przy której zebrani odśpiewali ?100 lat? na cześć gości z Poznania. Dalej czas minął na przyjemnych rozmowach, wspomnieniach i snuciu planów na przyszłe lata. Goście odebrali wiele ciepłych słów, gratulacji oraz serdecznych życzeń sił, dalszej owocnej pracy i możliwości realizacji zamiarów.
tekst: Jacek Kołodziej, foto: Łucja Kołodziej, Jacek Kołodziej
Poznański oddział Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich zaprosił lwowian na swój jubileusz
Materiał Wojciecha Jankowskiego
fot. W. Jankowski
W trakcie uroczystości prezes Stanisław Łukasiewicz wręczył nagrody i dyplomy zasłużonym Polakom i organizacjom, z którymi współpracował przez trzy dekady. Wśród nagrodzonych znalazły się takie osoby jak Emila Chmielowa, prezes Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie, Emil Legowicz, prezes Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej, Zbigniew Chrzanowski, dyrektor Polskiego Teatru Ludowego we Lwowie, czy Ryszard Vincenc, dyrektor polskiej Szkoły nr 10 pod wezwaniem Marii Magdaleny. Wśród nagrodzonych znalazł się również „Kurier Galicyjski”, polski dwutygodnik ze Lwowa.
Wydarzenie uświetnił warszawsko-lwowski kabaret „Czwarta rano”. Gościny poznańskim miłośnikom Lwowa użyczyła Szkoła nr 10. Jubileusz poznańskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich odbył się 7 maja.
Wojciech Jankowski/Kurier Galicyjski