XVII Dni Lwowa i Kresów i jubileusz XXV lecia poznańskiego Oddziału TML i KPW

XVII Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu i jubileusz XXV lecia poznańskiego Oddziału TML i KPW otworzyła w czwartek 8.05.2014 r. o godz. 15.00 wystawa „Kresy i Kresowianie” w hallu Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Autorami wystawy jest Janusz Furmaniuk i Marek Szpytko.  Plansze eksponowane w dwóch rzędach poprzez zdjęcia, rysunki, mapy itp. przedstawiają historię, ludzi i ważne wydarzenia z historii Kresów Południowo-Wschodnich oraz dwudziestopięcioletnią działalność poznańskiego Oddziału TML i KPW i ludzi, którzy ją tworzyli. Uroczystość rozpoczęła prezes Bożena Łączkowska powitaniem Wojewody Wielkopolskiego Piotra Florka oraz zgromadzonych gości. Wojewoda przypomniał, że jest to już kolejna wystawa organizowana w Urzędzie i ma nadzieję, że będą kolejne. Za wieloletnią dobrą współpracę otrzymał z rąk Bożeny Łączkowskiej medal XXV lecia poznańskiego Oddziału TML i KPW oraz książkę „Dwadzieścia pięć lat kultury kresowej w Poznaniu”, która jest pracą zbiorową i wydana została z okazji jubileuszu. Marek Szpytko pokrótce przedstawił elementy wystawy, po czym osoby zasłużone, organizatorzy imprez Dni Lwowa i Kresów otrzymali odznakę XXV lecia TML i KPW oraz medale XXV lecia poznańskiego Oddziału. Zebrani z zainteresowaniem oglądali wystawę.

 

Następnego dnia – 9 maja – w Domu Żołnierza inauguracja XVII Dni Lwowa i Kresów oraz jubileusz XXV lecia TML i KPW zebrały wielu znakomitych gości wśród nich Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Woźniak, Wicewojewoda Przemysław Pacia, Prezydent miasta Poznania Ryszard Grobelny. Goście winszowali jubileuszu i obdarowali pięknymi pamiątkami. Inauguracja poprzedzona była spotkaniem Marszałka Marka Woźniaka z gośćmi Towarzystwa, którzy przyjechali ze Lwowa, Brzeżan i wielu miast Polski. Była to okazja do przedstawienia organizacji polskich na Ukrainie. Był także tort urodzinowy.

Bożena Sokołowska - Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie
Bożena Sokołowska – Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie
Ks. prof. J. Wołczański, ks. A. Jagiełka, J. Rozmiłowski
Ks. prof. J. Wołczański, ks. A. Jagiełka, J. Rozmiłowski
Marta Anczakowska-Samojłowa (w środku) - Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie, Wiesław Marusza - leszczyński Oddział TML i KPW
Marta Anczakowska-Samojłowa (w środku) – Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie, Maria Szparadowska – przewodnicząca Głównej Komisji Rewizyjnej (po prawej), Wiesław Marusza – prezes leszczyńskiego Oddziału TML i KPW

Spotkanie inauguracyjne prowadził Wojciech Habela, aktor z Krakowa, wplatając w części spotkania program poetycki.

Stanisław Łukasiewicz poinformował, że z rąk Wojewody Wielkopolskiego Piotra Florka w dniu 17 grudnia 2013 r. Srebrny Krzyż Zasługi otrzymała Hanna Dobias-Telesińska.

Laureatem naszego dorocznego wyróżnienia Semper Fidelis został ks. prof. Józef Wołczański. Laudację wygłosił Iwo Werschler podkreślając ogromne zasługi Księdza Profesora w dokumentowaniu historii Kresów. Bliżej z kulisami pozyskiwania materiałów archiwalnych, z pracą w archiwach mogliśmy zapoznać się podczas arcyciekawego spotkania z Księdza Profesora w niedzielę w „Salonie lwowskim” w Domu Polonii.

ks. prof. Józef Wołczański ze statuetką lwa "Semper Fidelis"
ks. prof. Józef Wołczański ze statuetką lwa „Semper Fidelis”

Prezes Zarządu Głównego TML i KPW Andrzej Kamiński wręczył Złotą Odznakę Towarzystwa Ewie Dobias-Józefiak, Kazimierzowi Górakowi, Zygmuntowi Maławskiemu, Marianowi Osadzie i Krystynie Tokarskiej. Medale XXV lecia Oddziału otrzymali szacowni Goście oraz grupa członków TML i KPW. Dyrektorki szkół poznańskich Irena Roemet-Ciomborowska (Szk. Podst. Nr 84), Helena Paszkiewicz (Gimn. Nr 65 im. Orląt Lwowskich), Lucyna Białk-Cieślak (Poznańskie Centrum Edukacji Ustawicznej i Praktycznej) i Magdalena Katarzyńska (Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi i Specjalnymi nr 2) w uznaniu zasług w organizowaniu akcji charytatywnych otrzymały albumy fotograficzne o Kresach.

Prezes Bożena Łączkowska z rąk Marszałka Marka Woźniaka otrzymała odznaczenie „Zasłużony dla Województwa Wielkopolskiego”. Takie samo wyróżnienie otrzymał poznański Oddział TML i KPW.

Prezes Emil Legowicz wręczył Złotą Odznakę Za Zasługi dla Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej Bożenie Łączkowskiej, Hannie Dobias-Telesińskiej, Stanisławowi Łukasiewiczowi i Januszowi Furmaniukowi.

Prof. Tomasz Naganowski - Honorowy Prezes poznańskiego Oddziału TML i KPW
Prof. Tomasz Naganowski – Honorowy Prezes poznańskiego Oddziału TML i KPW

W części artystycznej wystąpiła młodzież z Gimnazjum im. Orląt Lwowskich z ładnie przygotowanym przedstawieniem n.t. wolności, w opracowaniu Małgorzaty Głowackiej. Były wiersze Baczyńskiego, Norwida, Asnyka, pieśni patriotyczne i Rota, którą zebrani odśpiewali na stojąco.

Wystąpił także zespół „Chawira” z Krakowa z zestawem piosenek lwowskich, piosenek ciągle świeżych i po prostu ślicznych.
Bardzo pięknie brzmiał na koniec koncertu duet Ewy i Ryszarda Klanieckich. Przedłużająca się uroczystość troszkę umęczyła artystów czekających na swój występ, ale ten krótki program był prawdziwą przyjemnością dla słuchaczy.

Na zakończenie było coś „dla ciała”. W sąsiednich salach goście częstowali się wspaniałymi przysmakami. Trudno się było rozejść, rozmawiano, dyskutowano, oceniano występy i całą imprezę. Wszyscy byli w doskonałych humorach. Powoli sale pustoszały. Była już 22.00.

10.05.2014 r. sobota – to kolejny dzień obchodów. W Bazylice Farnej msza św. koncelebrowana w intencji Kresowian pod przewodnictwem bpa Zdzisława Fortuniaka. Mszę koncelebrował ks. prof. Józef Wołczański, ks. Andrzej Jagiełka ze Lwowa, ks. Andrzej Remineć z Brzeżan i ks. kanonik Tadeusz Magas kapelan TML i KPW i TMW i ZW z Poznania. Dr Iwo Werschler przeczytał lekcję z Dziejów Apostolskich. Piękną homilię wygłosił bp senior Zdzisław Fortuniak, który stwierdził, że Lwów to miasto, które zajmuje szczególne miejsce w naszej historii. Przypomniał najważniejsze wydarzenia w historii Lwowa,  zaznaczył, że nadanie przez króla Kazimierza Wielkiego dokumentu lokacyjnego miasta w 1356 r. „umożliwiło rozwój tego ośrodka, a jego mieszkańcy Polacy, Rusini, Ormianie, Żydzi i Tatarzy uzyskali gwarancję zachowania praw, religii oraz obyczajów”. Podkreślił też, że król Jan Kazimierz w lwowskiej Katedrze w 1656 r. złożył śluby wybierając Matkę Boską na Królową Polski. Stwierdził, że ludność kresowa trwała w wierności Rzeczpospolitej, a zawołanie „semper fidelis” (zawsze wierny), stało się dewizą Lwowa. Zwrócił też uwagę na to, że Lwów urzekał ludzi przede wszystkim kulturą, „która nadawała temu miastu swoisty klimat i czyniła z niego poważny ośrodek życia kulturalnego i naukowego”. Wymienił nazwiska osób związanych z miastem, które trwale wpisały się w życie naukowe i literackie, jak Aleksander Fredro, Juliusz Kleiner, Kazimierz Twardowski czy Stefan Banach. Zwrócił uwagę na bolesne powojenne losy jego mieszkańców, którzy zostali przesiedleni na zachodnie ziemie Polski. „Miasto Semper Fidelis uformowało ludzi, którzy także jemu dochowują wierności w myślach, wspomnieniach i serdecznych uczuciach przechowywanych w kresowych duszach”. Po mszy św. prezes Bożena Łączkowska podziękowała bp. Zdzisławowi Fortuniakowi za piękną homilię i podarowała mu wydaną przez nasz Oddział książkę „Dwadzieścia pięć lat kultury kresowej w Poznaniu”.

Po mszy św. w salce parafialnej przy Bazylice Farnej interesujące, jak zawsze, spotkanie z prof. dr. hab. St. Nicieją: „Kresowa Atlantyda. Historia i mitologia miast kresowych”. Do tej pory wydano już cztery tomy, w przygotowaniu jest piąty. Autor opowiadał o pracy, ciekawych spotkaniach z mieszkańcami „Atlantydy”, podpisywał książki i zawierał nowe kontakty na nie znane do tej pory historie. Zaprezentował krótki dokumentalny film o Truskawcu. Zebrani zadawali pytania, Profesor podpisywał swoje książki tu i później na Starym Rynku, podczas Pikniku Lwowskiego.

Prof. St. Nicieja
Prof. St. Nicieja

W samo południe, na Starym Rynku, Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Tarnowa Podgórnego dała sygnał do Pikniku Lwowskiego. Zgromadzeni Goście mogli posłuchać pięknych lwowskich piosenek w wykonaniu „Chawiry” i zespołu „Wiwaty” z Pobiedzisk.

XVII Dni Lwowa zakończyły się popołudniowym niedzielnym spotkaniem z ks. prof. Józefem Wołczańskim w „Salonie Lwowskim” w Domu Polonii na Starym Rynku. Zebrani z zainteresowaniem słuchali opowiadania, w jaki sposób ks. prof. Wołczański zdobywa dostęp do archiwów we Lwowie, na jakie napotyka trudności i w jaki sposób je pokonuje. Chętnych do wysłuchania było bardzo wielu, temat bardzo interesujący, uczestnicy spotkania nie mogli rozstać się z Księdzem Profesorem. Na spotkanie przybył ks. prałat Jan Stanisławski, który wspominał księży z Kresów, z którymi spotkał się jeszcze jako uczeń i później jako kapłan. Poddał myśl napisania o nich, gdyż były to osobowości nieprzeciętne i wyjątkowe. Podchwycono pomysł i już są chętni, by się nim zająć.

Ks. prałat Jan Stanisławski
Ks. prałat Jan Stanisławski

Tak więc zakończyły się XVII Dni Lwowa i Kresów oraz obchody jubileuszu XXV lecia poznańskiego Oddziału TML i KPW. Przyszedł czas na podsumowania.

Tekst: Hanna Dobias-Telesińska, Wanda Butowska

Foto: Jacek Kołodziej