LATO, LATO, LATO CZEKA – RZECZ O PROF. WITOLDZIE KRZEMIEŃSKIM

Lato, lato, lato czeka
Razem z latem czeka rzeka
Razem z rzeką czeka las
A tam ciągle nie ma nas

Któż nie zna tej lekkiej, wakacyjnej piosenki, która towarzyszy już kilku pokoleniom kolonistów, czy słuchaczy audycji „lato z radiem”. Ten wielki przebój, motyw muzyczny z filmu „Szatan z 7 klasy” , jest nam kresowiakom bardzo bliski, z kilku względów. Pierwszy to fakt, że film powstał na podstawie książki o tym samym tytule, a na pisał ją, jak każdy wie Kornel Makuszyński – kresowiak ze Stryja. Związek drugi, wykonuje ją Halina Kunicka – lwowianka, a trzeci najważniejszy, szczególnie dla nas, poznańskich kresowian, autorem muzyki do tego utworu jest prof. Witold Krzemieński – kresowianin, członek naszego Towarzystwa.

Witold Krzemieński urodził się 20 kwietnia 1909 r. we Lwowie. Studiował grę na skrzypcach w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie w klasie Józefa Cetnera oraz kompozycję i dyrygenturę pod kierunkiem Adama Sołtysa. Pracę zawodową rozpoczął w 1927 r. jako altowiolista w Operze Lwowskiej. W 1928 roku debiutował jako dyrygent prowadząc orkiestrę studentów Wydziału Architektury Politechniki Lwowskiej z poważnym repertuarem symfonicznym. Zespół ten prowadził do 1930 r. W latach 1937- 1939 grał w grupie pierwszych skrzypiec w Orkiestrze Polskiego Radia we Lwowie, w latach 1939-1944 ponownie w Orkiestrze Teatru Wielkiego jako koncertmistrz altówek. W 1944 r. powierzono mu stanowisko dyrygenta Państwowej Filharmonii we Lwowie, podjął też pracę pedagoga w wieczorowej szkole dla dorosłych.

Po wojnie opuścił Lwów. W 1945 r. w Teatrze im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach objął stanowisko kierownika muzycznego, które piastował do 1947 r. Jednocześnie w 1946 r. został dyrygentem Filharmonii w Katowicach, zaś w latach 1947-1949 był jej dyrektorem. Ponadto prowadził klasę dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach. Od 1949 był pierwszym dyrygentem Filharmonii Krakowskiej. W latach 1950-1963 prowadził klasę dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie, gdzie od 1952 do 1953 r. pełnił także funkcję prorektora. W latach 1953-1957 był kierownikiem artystycznym i pierwszym dyrygentem Filharmonii Łódzkiej. Pod jego batutą wykonywano dzieła m.in.: Grażyny Bacewicz, Tomasza Kiesewettera, Tadeusza Paciorkiewicza, Kazimierza Sikorskiego. W 1961 r. otrzymał nagrodę na Kaliskich Spotkaniach Teatralnych za muzykę do spektaklu „Historyja o chwalebnym zmartwychwstaniu Pańskim” Mikołaja Wilkowiecka w reżyserii Kazimierza Dejmka wystawionego w Teatrze Nowym w Łodzi. W latach 1950-1965 współpracował też jako kompozytor i dyrygent z łódzką Wytwórnią Filmów Fabularnych.

W 1963 r. przeniósł się do Poznania. Tu zaproponowano mu prowadzenie klasy dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. W 1973 r. otrzymał tytuł profesora. Od 1963 do 1967 r. był również dyrektorem Filharmonii Poznańskiej, a w latach 1972-1974 kierownikiem artystycznym Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy. Dyrygował także orkiestrami w Niemczech, Rumunii, na Węgrzech, Austrii i Belgii. Dokonał wielu prawykonań współczesnych utworów polskich kompozytorów: Grażyny Bacewicz, Tadeusza Bairda, Witolda Lutosławskiego, Krzysztofa Meyera, Krystyny Moszumańskiej-Nazar, Tadeusza Paciorkiewicza, Krzysztofa Pendereckiego, Piotra Perkowskiego, Ludomira Różyckiego, Kazimierza Serockiego, Bolesława Szabelskiego. W repertuarze było także wiele utworów muzyki kantatowo-oratoryjnej.

W czasie ponad pięćdziesięciu lat pracy pedagogicznej Witold Krzemieński wykształcił szereg dyrygentów, z których wielu pełni funkcje kierownicze w filharmoniach i operach. Są nimi m.in.: Adam Natanek, Irena Pfeiffer, Włodzimierz Szymański, Zygmunt Rychert, Agnieszka Duczmal.

Witold Krzemieński otrzymywał liczne nagrody i odznaczenia, m.in. Złoty Krzyż Zasługi (1955), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1965), Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1970), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1977), trzykrotnie Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1977, 1979, 1983).

Do ważniejszych kompozycji artysty należą: „Mała uwertura”, „Wariacje na temat ludowej melodii śląskiej”, „Szkice wielkopolskie”, „Duet na skrzypce i altówkę”, „Divertimento na skrzypce i altówkę”, „Pieśń o Odrze” na chór i orkiestrę symfoniczną. Jest także autorem wielu ilustracji do sztuk teatralnych, muzyki filmowej („Irena do domu”, „Szatan z siódmej klasy”, „Komedianty”, „Panienka z okienka” i wielu innych). Z popularnych piosenek, prócz „lato czeka” jest także autorem muzyki do „Karuzeli” która kręciła się na Bielanach co niedziela, a o której śpiewała Maria Koterbska.

Witold Krzemieński zmarł 27 sierpnia 2001 r. w Poznaniu. Pochowany został na cmentarzu Junikowo. Przez wiele lat był członkiem naszego Towarzystwa.

Piosenka lato, lato, lato czeka powstała w 1960 roku. Muzykę do niej napisał bohater artykułu, słowa natomiast znany krakowski literat Ludwik Jerzy Kern. Utwór był piosenką tytułową, oraz motywem muzycznym w filmie „Szatan z siódmej klasy” z 1960 roku. Reżyserem filmu była nieznana wówczas szerzej reżyser Maria Kaniewska. Film ten był drugim polskim filmem zgłoszonym do nagrody Oscara. W czołówce filmu piosenkę wykonuje Zespół Filmowy „Start”, natomiast na płycie jako pierwsza nagrała ją Halina Kunicka.

Przebój ten ma już 65 lat!, mimo to cieszy się niesłabnącą popularnością, o czym świadczą liczne jego wykonania w radio, nowe wykonania na estradach, czy jego znajomość także w najsłodszym pokoleniu. Niewątpliwie wpływ na to prócz łatwego tekstu, ma także miła dla ucha linia melodyczna i możliwość wykonywania jej zarówno solo jak i zbiorowo.

Korzystając z okazji, i pięknej pogody, życzymy wszystkim naszym członkom spokojnego wypoczynku i dużo słoneczka w sierpniu wszak w końcu to nie już połowa wakacji za nami, ale jeszcze połowa przed nami.

Lato, lato, nie płacz czasem
Czekaj z rzeką, czekaj z lasem
W lesie schowaj dla nas chłodny cień
Przyjedziemy lada dzień

Hanna Dobias-Telesińska, Igor Megger