20 maja b.r. na zaproszenie ks. kanonika Tadeusza Magasa poznańscy kresowianie przybyli do parafii pw. Nawrócenia św. Pawła na Ratajach. Ks. Kanonik odprawiając nabożeństwo majowe, powitał organizacje kresowe, prezes Bożenę Łączkowską, po czym ciekawie przedstawił historię kultu Maryjnego w Polsce.
Po odprawieniu nabożeństwa zaproszeni goście przeszli do salki parafialnej. Poza członkami Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich oraz Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej przybyli także przedstawiciele Związku Oficerów Rezerwy Rzeczpospolitej Polskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Ks. Kanonik poinformował zebranych, że 30 maja powraca do Poznania figura Chrystusa Króla, który w okresie międzywojennym był częścią Pomnika Wdzięczności społeczeństwa poznańskiego za odzyskanie niepodległości po wieloletniej zaborczej niewoli. Było to wotum poznaniaków i całej społeczności Kresów Zachodnich złożone Bożej Opatrzności, Najświętszemu Sercu Pana Jezusa za odzyskaną wolność, za dar niepodległości. Zebrani z uwagą obejrzeli prezentację miltimedialną obrazującą historię pomnika, inicjatywę jego powstania, budowę, umiejscowienie na placu przed Uniwersytetem Poznańskim oraz jego dramatyczne losy w okresie okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej, a także lata powojenne, kiedy to społeczeństwo domagało się powrotu Pomnika. W Poznaniu istniał wielki kult Chrystusa Króla, dlatego właśnie Pomnik Wdzięczności zawierał postać Chrystusa. 31 maja br. (niedziela) na pl. Adama Mickiewicza o godz. 17.00 otwarta zostanie wystawa „Wdzięczni za Niepodległość”.
Bożena Łączkowska przedstawiła zebranym historię katedry łacińskiej pw. Najświętszej Marii Panny i obrazu Matki Bożej Łaskawej:
„Kamień węgielny pod budowę katedry położył Kazimierz Wielki ok. roku 1370 i z jego fundacji rozpoczęto budowę w stylu gotyckim. Budowę rozpoczął mistrz Mikołaj Niczko, a projektował prawdopodobnie Piotr Stecher. Budowę zakończył architekt Hanus (Jan) Blecher w roku 1493. Podczas pożaru w roku 1527 Katedra ocalała, ale wymagała odnowienia. W 1760 r. z polecenia bp. Wacława Sierakowskiego odnowiono kościół w stylu barokowym i przeniesiono dzwonnicę. I tak od gotyku poprzez renesans, barok, klasycyzm przeszła drogami ewolucji Katedra Łacińska. Konsekracja odbyła się w roku 1481. W Katedrze umieszczone są piękne nagrobki (m. in. Katarzyny Jabłonowskiej z Ossolińskich), boczne kaplice (Kampianów) oraz witraże zaprojektowane m.in. przez Józefa Mehofera, Jana Matejkę.
Historia obrazu Matki Boskiej Łaskawej rozpoczyna się pod koniec XVI wieku. Na Rynku w kamienicy nr 23 mieszkał główny geometra miasta Lwowa, a zarazem malarz, Józef Szolc-Wolfowicz (+ 1626 r.). Rodzina pochodziła z Wrocławia. Kamienica zachowała się do dnia dzisiejszego z pięknymi rzeźbami – Chrzest Chrystusa z dwoma postaciami: Jezusa Chrystusa i Jana Chrzciciela, oraz alegorycznymi figurami z godłami wiary, a na pilastrach są przedstawione twarze ludzi pochodzących z różnych sfer i łacińskie sentencje. Józef Szolc-Wolfowicz wydał swoją córkę za mąż za Wojciecha Domagalicza. W roku 1598 zmarła jego ukochana wnuczka Katarzyna, dla której namalował na desce sosnowej o wymiarze 61,2 x 44,5 cm postać Matki Bożej na tle panoramy Lwowa. Matka Boża ma na sobie
czerwoną suknię i zielony płaszcz, a na prawym kolanie podtrzymuje stojącego Chrystusa. U dołu obrazu widać dwoje dzieci: dziewczynkę i chłopca z różańcem. Obraz został umieszczony nad grobem dziecka na zewnętrznej ścianie prezbiterium. Cmentarz znajdował się bowiem wówczas przy Katedrze. Słynna Kaplica Boimów zbudowana w latach 1609-1615 stała również na cmentarzu przykościelnym. Obraz stał się wkrótce przedmiotem kultu i z zapisów wynika, że za czasów bp. Stanisława Grochowskiego (1633-1645) wydarzył się cud. Ciężko chora Anna Kościałkówna odzyskała
zdrowie. Potem też inne osoby doznały nadzwyczajnych łask. Żeby uchronić obraz przed niepogodą w latach 1643-1645 zbudowano niewielką kaplicę zwaną Domagaliczowską. Obraz został przeniesiony do Katedry podczas ślubów jakie złożył przed nim król Jan Kazimierz w roku 1656. Abp Wacław Hieronim Sierakowski w roku 1765 przeniósł obraz na stałe miejsce umieszczając go w głównym ołtarzu.
12 maja 1766 r. obraz z woli Papieża Piusa VI został ukoronowany koronami papieskimi. I tak na początku była Matka Boża Murkowa, potem Matka Boża Domagaliczowska, a od 1770 roku Matka Boska Łaskawa Patronka Lwowa, zwana w pieśni Śliczną Gwiazdą miasta Lwowa. Przetrwała w Katedrze najcięższe czasy, aż do roku 1946 kiedy to bp Eugeniusz Baziak zmuszony szykanami sowieckimi zlikwidował metropolię lwowską i przeniósł cudowny obraz do Lubaczowa. W roku 1980 obraz oddano do konserwacji do Krakowa. Ostatecznie oryginał w roku 1998 umieszczono w skarbcu na Wawelu. Prof. ASP w Krakowie Józef Nykiel wykonał kopie dla Lubaczowa
oraz Lwowa. Lubaczowska została koronowana przez Papieża Jana Pawła II w 1983 r., a we Lwowie w 2001 r. podczas wizyty papieskiej.”
Przy kawie, herbacie, pączkach i innych słodkościach atmosfera i humory dopisywały. Były wspomnienia, pytania, opowiadania. Stanisław Łukasiewicz wspominał kościół św. Antoniego we Lwowie, który był jego parafią, płk. Jacenty Góral swoją pieszą pielgrzymkę do Watykanu na uroczystość wyniesienia papieża Jana Pawła II na ołtarze. Katarzyna Kwinecka poinformowała zebranych o przyszłorocznych uroczystościach millenijnych. Do Poznania przybędzie kopia obrazu Matki Bożej Łaskawej, który umieszczony zostanie w kościele św. Małgorzaty na Śródce. Obecnie ustalane są szczegóły i data uroczystości.
Spotkanie majowe zakończyło się krótką wspólną modlitwą.
Tekst: Hanna Dobias-Telesińska, foto: Wanda Butowska i Hanna Dobias-Telesińska