Statuetka Lwa „Semper Fidelis” dla Ewy i Władysława Siemaszko

            Tegorocznymi laureatami honorowego odznaczenia „SEMPER FIDELIS” decyzją kapituły zostali: Ewa i Władysław Siemaszko. Ich bezkompromisowe dążenie do ukazania prawdy o tragedii na Wołyniu zasługuje na uznanie i wielki szacunek. Wręczenie statuetki Lwa „Semper Fidelis” jest tego wyrazem.

            Ewa Siemaszko urodziła się 27 X 1947 r. w Bielsku-Białej. Jest córką Władysława. Ukończyła Wydział Technologii Rolno-Spożywczej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i Podyplomowe Studium Pedagogiczne. W latach 1970-1973 pracowała jako asystentka w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Katowicach. Pracowała także w pozaszkolnej oświacie żywieniowej jako nauczycielka.

            Od 1990 r. rozpoczęła zbieranie oraz zajęła się opracowywaniem dokumentów dotyczących losów ludności polskiej zamieszkałej na Wołyniu w okresie II wojny światowej. Organizowała i była współautorką wystaw: „Zbrodnie NKWD na Kresach Wschodnich II RP: czerwiec-lipiec 1941″ w Muzeum Niepodległości w Warszawie w 1992 r. i „Wołyń naszych przodków” w październiku 2002 r. w Domu Polonii w Warszawie.

            Od 2002 r. z Jarosławem Kosiatym, prowadzi serwis internetowy „Wołyń naszych przodków”, na którym udostępnionych jest ponad pół tysiąca starych fotografii, wspomnień i innych dokumentów, obrazujących życie Polaków na kresowym Wołyniu. Współpracuje z Towarzystwem Miłośników Wołynia i Polesia, Stowarzyszeniem Wspólnota Polska oraz z IPN.

           Władysław Siemaszko, pseudonim „Wir”, ojciec Ewy, urodził się 8 VI 1919 r. w Kurytybie jest prawnikiem, działaczem kresowym, badaczem tragedii polskiej ludności na Wołyniu w okresie II wojny światowej. Jest synem polskiego dyplomaty. W latach 1924-1944 mieszkał na Wołyniu. W 1940 r. został skazany przez sąd sowiecki na karę śmierci, później zamienioną na 10 lat łagru. Został osadzony w więzieniu w Łucku do czerwca 1941 r., gdzie uniknął masowej egzekucji przeprowadzonej przez NKWD. W latach 1942-1944 walczył w szeregach AK jako oficer 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty. W 1945 r. został ponownie aresztowany przez władze radzieckie. Przekazany polskim władzom komunistycznym przebywał w więzieniu do 1948 r.

            Po wojnie ukończył Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Do chwili przejścia na emeryturę pracował jako radca prawny.

            W 1984 r., po opublikowaniu w czasopiśmie „Nurt” artykułu Jerzego Tomaszewsiego, oskarżającego Armię Krajową o mordowanie ukraińskich cywilów, środowisko kombatanckie żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji AK przystąpiło do zbierania relacji świadków na temat wydarzeń z lat 1943-1944. Efektem były publikacje Władysława Siemaszko oraz jego córki Ewy dotyczące zbrodni popełnionych przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach na Wołyniu.

       Władysław Siemaszko osobiście organizował pomoc materialną dla Polaków zamieszkujących Wołyń.

            Ewa i Władysław Siemaszko opublikowali wiele pozycji dotyczących martyrologii Polaków na Wołyniu w latach II wojny światowej. Do najważniejszych należą: „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945″, „Terror ukraiński i zbrodnie przeciwko ludzkości dokonane przez OUN-UPA na ludności polskiej na Wołyniu w latach 1939-1945”, „Wołyń naszych przodków. Śladami życia – czas zagłady. Album z okazji 60. rocznicy ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich OUN-UPA na ludności polskiej Wołynia”, „Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich dokonane na ludności polskiej na Wołyniu 1939-1945″, Władysław Siemaszko napisał wraz z J. Turowskim.

            Za swą działalność Ewa i Władysław Siemaszko otrzymali wiele nagród i odznaczeń:

za monografię „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945″ w 2002 r. zostali uhonorowani Nagrodą Literacką im. Józefa Mackiewicza., 14 września 2010 r. Medalem Pro Memoria, w 2011 r. otrzymali nagrodę Kustosza Pamięci Narodowej. Ewa Siemaszko została uhonorowana Medalem Polonia Mater Nostra Est w 2002 r., a Władysław Siemaszko za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczpospolitej Polskiej otrzymał w 2007 r. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Statuetka Lwa „Semper Fidelis” laureatom zostanie wręczona podczas XVI Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu.

Hanna Dobias-Telesińska