W dniu 11 lipca 2011 roku w Czerwonaku z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo Wschodnich odbyła się uroczystość upamiętnienie tragicznych wydarzeń – masowych mordów na ludności polskiej na Kresach Wschodnich dokonanych przez nacjonalistów ukraińskich działających w zbrodniczych organizacjach OUN-UPA.

Na uroczystość przybyło ok 30 osób reprezentujących towarzystwa kresowe, władze gminy Czerwonak oraz mieszkańcy.

Miejsce spotkania nie było przypadkowe. To tu w Czerwonaku nasz kolega – a jednocześnie prezes fundacji „Semper Fidelis” Zbigniew Maurycy Kowalski ufundował pomnik – obelisk poświęcony pamięci pomordowanych i poległych na Kresach, sam też przeznaczył swój teren pod pomnik oraz własnym staraniem doprowadził do jego powstania.

Kilka osób zabrało głos podczas tej uroczystości między innymi z-ca Wójta gminy Czerwonak p. Eugeniusz Chałupniczak, który wspominając tragiczne wydarzenia na Kresach podziękował za inicjatywę ich upamiętnienia w Czerwonaku oraz wyraził chęć organizowania pod tym pomnikiem corocznych cyklicznych spotkań w rocznicę mordów na Wołyniu.
Po części oficjalnej nastąpiła część nieoficjalna, w trakcie której przybyli uczestnicy tej manifestacji mieli możność porozmawiać z fundatorem pomnika oraz zakupić jego książkę z autografem .

Inicjatorowi, Włodkowi Matkowskiemu uczestnicy spotkania podziękowali za pomysł i organizację.

 

Relacja i zdjęcia Władysław Opiat

Poniżej zamieszczamy materiały o tragedii wołyńskiej…

 

 Oświadczenie ruchu społecznego „Polska w Potrzebie”

Wspominamy „krwawą niedzielę” 11 lipca 1943 roku, gdy nastąpił zbrodniczy atak Ukraińskiej Powstańczej Armii na 99 polskich miejscowości na Wołyniu. Była to jedna z licznych zbrodni na Narodzie Polskim w czasie II wojny światowej.

W dniu 11 lipca czcimy pamięć około dwustu tysięcy zamordowanych w bestialski sposób Polaków, mieszkańców Kresów Południowo-Wschodnich RP. Sprawcami tych potwornych zbrodni były oddziały UPA wspierane przez ukraińską ludność oraz okupacyjne siły niemieckie. Przez wiele miesięcy zbrodniarze zabijali dzieci i starców, kobiety i mężczyzn, rabowali dobytek ofiar, niszczyli ich domy, równali z ziemią wsie i osiedla. Celem była zagłada ludności polskiej – zbrodniarze zaplanowali przeprowadzenie „depolonizacji” województw wołyńskiego, stanisławowskiego, tarnopolskiego. Mordowali Polaków na terenie lwowskiego i lubelskiego. Wszędzie, gdzie mogli dopaść bezbronnych ludzi.

Zbrodniarze dopuścili się ludobójstwa na Polakach powołując się na ukraiński interes narodowy. Postanowili zbudować niepodległą Ukrainę na cierpieniu, krwi i kościach Polaków.

Świat nie wie o zbrodniach ukraińskich popełnionych na mieszkańcach polskich ziem kresowych. Zbrodniarze z UPA dożywają ostatnich dni w glorii bojowników o niepodległość Ukrainy. We Lwowie mieście Semper Fidelis Rzeczypospolitej, w Tarnopolu i Stanisławowie, w Równem i Łucku stoją pomniki upamiętniające przywódców zbrodniarzy z UPA, Bandery i Szuchewycza. Obaj zostali pośmiertnie nagrodzeni tytułem Bohatera Ukrainy przez popieranego przez Polskę i uhonorowanego polskimi tytułami i odznaczeniami prezydenta Ukrainy Wiktora Juszczenkę.

Stosunki polsko – ukraińskie mają ogromne znaczenie dla istnienia i bezpieczeństwa obu państw i narodów. Nie można jednak zbudować dobrych relacji między narodami, jeśli nie będą one oparte na prawdzie. Jeżeli Ukrainie rzeczywiście zależy na współpracy z Polską, to prawda o zbrodniach UPA musi znaleźć się w programach nauczania, w przekazach medialnych, w wypowiedziach polityków Ukrainy. Nie uznajemy argumentu, że poza UPA Ukraina nie ma żadnej innej tradycji walki o niepodległość.

Domagamy się, aby władze Ukrainy jednoznacznie potępiły zbrodnie popełnione przez UPA na ludności polskiej w latach II wojny światowej.

Największa odpowiedzialność w upamiętnieniu ofiar ukraińskich zbrodni ciąży jednak na polskich władzach państwowych, na polskich partiach i organizacjach społecznych. Wzywamy do przyjęcia zasady, że wszystkie zbrodnie na Polakach będą ujawnione, a wszyscy sprawcy mordów bez wyjątku zostaną nazwani i napiętnowani.

Wzywamy w rocznicę „krwawej niedzieli” polskie szkoły i uczelnie, telewizję, radio i prasę, artystów i uczonych, urzędników i polityków, wszystkich, którzy czują się Polakami aby upamiętniali rozlaną na Wołyniu krew niewinnych.

Polska w Potrzebie – Polska czeka na Ciebie

Źrodło: Blog Romualda Szeremienietewa, 11.07.2011

„To był wołyński Katyń, o którym jednak milczą encyklopedie świata; milczą polskie władze i środki masowego przekazu. Cisza! Gdzie jest Sejm, gdzie Senat, gdzie Rząd RP, gdzie wreszcie Prezydent reprezentujący Majestat Narodu Polskiego, tego narodu, którego 1700 przedstawicieli spoczywa w niepoświęconej ziemi w Ostrówkach i woła, krzyczy na cały głos aby usłyszał świat – najstraszniejsze słowo rzucone w twarz naszym władzom: HAŃBA!”

 Źródło: Edward Prus, 2003

 

W dniu 13 czerwca 2011 roku odbyło sie doroczne posiedzenia Komisji Wyróżnienia „SEMPER FIDELIS”.

Komisja powołana przez Zarząd poznańskiego Oddziału TMLiKPW zaopiniowała  wnioski i zakwalifikowała jeden do zaszczytnego wyróżnienia.

Wniosek komisji zatwierdza Zarząd.

Przewodniczący Komisji kol. Iwo Werschler przedstawił w dniu 15 czerca na posiedzeniu Zarządu wniosek komisji, który po dyskusji zostałł przez członków Zarządu przegłosowany i przyjęty.

Oficjalne ogłoszenie decyzji zostanie dokonane na uroczystości inaugurującej XIV Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu w dniu 10 września br.

Przy tej okazji kol. Iwo Werschler opisał dotychczasowych laureatów tego wyróżnienia.

Laureaci wyróżnieni statuetką „SEMPER FIDELIS”

Statuetka, którą funduje sponsor ( firma, osoba prywatna) przekazuje ją Poznańskiemu Oddziałowi Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo – Wschodnich.

Statuetkę zaprojektował i dotychczasowe wykonał nasz kolega Jarosław Lebiedź.

Od 2007 roku statuetka Lwa jest wręczana podczas Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu osobom szczególnie zasłużonym dla Kresów Południowo – Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej, zarówno przez udzielanie pomocyżyjącym tam Rodakom, ratowanie od zagłady pamiątek polskiej kultury, upamiętnianie miejsc martyrologii Narodu Polskiego, jak i popularyzację wiedzy o utraconych ziemiach.

W latach 2007 – 2010 statuetke Lwa otrzymali:

• Minister Andrzej Przewoźnik
• Profesor Andrzej Stelmachowski
• Prezes Szczepan Siekierka
• Przewodniczący Koła Bukakowczan Tadeusz Tomkiewicz

Sylwetki Laureatów:

Minister Andrzej Przewoźnik , wyróżniony Lwem „Semper Fidelis” w 2007 roku, urodził się 13 maja 1963 roku w Jurkowie. Studia historyczne na Uniwersytecie Jagielońskim ukończył w 1988 r. W 2002 roku został absolwentem studiów podyplomowych w zakresie obronności kraju na Akademii Obrony Narodowej w Warszawie. W latach osiemdziesiatychXX wieku działał w opozycji solidarnościowej. Od roku 1990 pracował na różnych stanowiskach w administracji państwowej.

Od 1 września 1992 roku do,  tragicznej śmierci, pełnił funkcję sekretarza generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. W okresie od 1994 r. do 1998 r. był wiceprzewodniczącym i sekretarzem Komisji ds. Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Katyńskiej przy Premierze RząduRP. Ponadto był członkiem Rady Muzealnej Państwowego Muzeum  „AUschwitz-Birkenau” w Oświęcimiu i innych ważnych, dla upamietniania zbrodni popełnionychna Narodzie Polskim, placówek. Do licznych zasług A. Przewoźnika należą m. inn.: patronowanie dalszej odbudowie i uroczyste otwarcie odnowionego Cmentarza Orląt we Lwowie, budowa Cmentarza Oficerów Polskich w Katyniu oraz utworzenie kwatery poległych na Wileńszczyźnie Żołnierzy Armii Krajowej na wileńskiej Rossie.

Minister Andrzej Przewoźnik zgińął w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 roku.

 

Profesor Andrzej Stelmachowski otrzymał Lwa w 2008n roku. Profesor urodził się 28 stycznia 1925 roku w Poznaniu.Przd II wojna związany był ze środowiskiem endeckim. W czasie II wojny należał do AK. Po wojnie w 1947 r. ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim; na tejże uczelni uzyskał doktorat. Od 1962 r. był profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego, a od 1969 – Warszawskiego. Specjalizował sie w prawie cywilnym i rolnym. W 1980 roku prof. A. Stelmachowski został doradcą Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni im. Lenina w Gdańsku.

Po wprowadzeniu stanu wojennego w w latach następnychprzewodniczył Komitetowi Organizacyjnemu i Koscielnej Fundacji na rzecz Rolnictwa. W latach 1987 – 1990 był prezesem Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie. W 1989 roku uczestniczył w obradach „okrągłegostołu” i został senatorem I kadencji Senatu RP, w którym objął stanowisko marszałka. W rządzie Jana Olszewskiego pełnił funkcje ministra edukacji narodowej. W 2007 r. natomiast został doradcą śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego do spraw Polonii Zagranicznej. Od lutego 1990 r. do 11 maja 2008 r. był prezesem Stowarzyszenia Wspólnota Polska w Warszawie. Zmarł 6 kwietnia 2009 r.

Do wybitnych zasług profesora A. Stelmachowskiego należy wspieranie w wieloraki sposób Rodaków na b. Kresach i organizacji kresowych.

 

Mgr inż. Szczepan Siekierka, ekonomista, wyróżniony Lwem w 2009 r., urodził się 3 sierpnia 1928 r. we wsi Toustobaby, powiat Podhajce, województwo tarnopolskie. Po II wojnie światowej osiadł na Dolnym Śląsku.

Świadek rzezi Polaków na Kresach, zainicjował i współzałożył w 1990 r. Stowarzyszenie Rodzin Pomordowanych Polaków pod nazwą Misja Pojednania i Pokuty we Wrocławiu. W 1992 r. przekształcił je w Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów. Wtedy też rozpoczął wydawanie czasopisma Na Rubieży . Stowarzyszenie, którym kieruje, współpracuje z Instytutem Pamięci Narodowej i Komisją Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu. Stowarzyszenie gromadzi i dokumentuje świadectwa zbrodni popełnionych na polskiej ludności Kresów przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińską Powstańczą Armię.

Prezes Siekierka jest współautorem i wydawcą wielu książek na temat ludobójstwa na Kresach. Z jego inicjatywy powstało kilkanaście pomników i wmurowano ponad sto tablic upamiętniających mordy dokonane przez Ukraińców na Polakach. W 1999 r. poświęcono we Wrocławiu, wzniesiony dzięki staraniom Sz. Siekierki, Pomnik-Mauzoleum Ofiar Zbrodni na Kresach Południowo-Wschodnich  popełnionych na Polakach przez OUN-UPA w latach 1939 – 1947.

 

Mgr Tadeusz Tomkiewicz, nasz kolega z Oddziału Poznańskiego TML i KPW, otrzymał Lwa w 2010 roku.

Urodził się 21 września 1923 r. w Poświerzu, przysiółku Bukaczowiec, powiat Rohatyn, województwo stanisławowskie. Przed II wojną światową rozpoczął naukę w gimnazjum w Stanisławowie.W czasie wojny, wobec zagrożenia ludności polskiej  Bukaczowiec przez bandy UPA, znalazł się najpierw we Lwowie, a następnie w Tarnowie. Wstąpił do Armii Krajowej przyjmując pseudonim „Żbik”. Po wojnie uczył się w tzw. Szkole Orląt w Dęblinie, ale z powodów politycznych nie uzyskał licencji pilota. Następnie studiował geografię na UAM w Poznaniu. Już od 1953 r. pracował jako kierownik grupy wykonującej mapy topograficzne obszaru PRL. Kierował także pracami geodezyjnymi w Wielkopolsce. Po 1989 r. działał w Zarządzie Okręgu „Wielkopolska” Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Poznaniu.

Od początku istnienia Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich był jego członkiem, przez szereg lat pracując w zarządzie Oddziału Poznańskiego tej organizacji. Jego artykuły publikował periodyk TML, „Semper Fidelis”, ukazujący się we Wrocławiu.

Emocjonalnie mocno związany z rodzinną ziemią bukaczowiecką, współzałożył w 1994 r. „Ognisko Bukaczowian” i rozpoczął redagowanie pisemka pt. Biuletyn Bukaczowiecki. Do 2010 r. wydał 64 numery tego pisma. Wielką zasługą T. Tomkiewicza było zainicjowanie ratowania od zagłady cmentarza w Bukaczowcach, stanowiącego cenną pamiątkę po żyjących tam od dawien dawna Polakach. Dzięki niemu, w 2006 r., wydany został piękny album poświęcony tej nekropolii. Na krótko przed śmiercią, wraz z p. Krystyną Tokarską, opracował i opublikował obszerną monografię pt. „Moje Bukaczowce”.

T. Tomkiewicz był aktywnym krzewicielem wiedzy o Kresach. Przez szereg lat organizował wycieczki na Podole i Pokucie. Często wybierał dla nich trasy wiodące przez miejsca upamiętnione w Trylogii Henryka Sienkiewicza. Prowadził też pogadanki o Kresach wśród młodzieży szkół poznańskich. Najcenniejszym wyróżnieniem jakie otrzymał przed przyznaniem mu Lwa, był Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. Dostał go w 2007 r. Tadeusz Tomkiewicz zmarł po ciężkiej chorobie 18 marca 2011 r.

Iwo Werschler