SALON LWOWSKI

19 marca 2017 roku spotkaliśmy się w Salonie Lwowskim w Domu Polonii na Starym Rynku w Poznaniu. Tym razem tematem była 200-lecie Szkoły nr 10 im. św. Marii Magdaleny we Lwowie, obchodzone w ubiegłym roku. Gościem spotkania była wieloletnia dyrektorka Szkoły Marta Markurina.

Sala zgromadziła liczne grono członków poznańskiego Oddziału TML i KPW oraz sympatyków.

Tego dnia imieniny obchodził członek naszego Oddziału Józef Wysoczański, który ugościł zebranych. Z naszej strony otrzymał życzenia, Solenizantowi odśpiewano 100 lat. Wzniesiony został także toast za Marszałka Józefa Piłsudskiego. Zaśpiewano lwowskie piosenki.

Na początku przedstawiony został film obrazujący historię Szkoły, popularnej „Dziesiątki”. Wypowiadali się absolwenci szkoły i nauczyciele.

Szkoła Średnia nr 10 im. św. Marii Magdaleny we Lwowie założona została w 1816 roku jako Lwowska Szkoła Trywialna imienia św. Marii Magdaleny. Obecnie jest jedną z dwóch (druga to 24 Szkoła im. Marii Konopnickiej na Łyczakowie) średnich szkół we Lwowie z polskim językiem nauczania.  Rozpoczęcie jej działalności ściśle wiąże się z Kościołem p.w. św. Marii Magdaleny. Do  1845 roku lekcje miały charakter koedukacyjny, później utworzono dwie osobne szkoły dla dziewcząt i chłopców. Po utracie niepodległości Polski, kiedy szkoła znalazła się na terenie zaboru austriackiego, językiem wykładowym do 1848 roku stał się język niemiecki. W 1875 roku ustanowiona została Rada Szkolna Okręgowa, co dało szkole pewną autonomię. Lata 1934-1939 w kronikach szkolnych zwane są „złotym okresem”. Ogromny udział w szybkim rozwoju szkoły tego okresu miał jej dyrektor Mieczysław Opałek. Z jego inicjatywy zaczęto organizować wystawy szkolne, które  wtedy były zjawiskiem oryginalnym, odbiegającym od rutyny nauczania. Z powodu wybuchu wojny rok szkolny 1939/1940 nie rozpoczął się. Wielkie znaczenie w tym okresie miały organizacje harcerskie, m.in.: „Pogotowie Harcerskie”, w którym działali uczniowie szkoły. W budynku szkolnym umieszczona została I Ochotnicza Kampania Harcerska, która brała udział w obronie Lwowa we wrześniu 1939 roku, a jej dowódcą był por. Zbigniew Czekański. Czasy radzieckiej Ukrainy, to trudny okres historii szkoły. Językiem nauczania pozostał wprawdzie język polski, jednak szkole odebrano imię patronki i zastąpiono go liczbą 10. Dyrekcja zmagała się z trudnościami materialnymi, w 1961 roku władze radzieckie odebrały szkole status szkoły średniej. Szkoła borykała się z wieloma problemami: brak podręczników,  walka z sowiecką ideologią, narzucaną systemowi nauczania. Duże znaczenie miały zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań, na których uczniowie nie tylko zdobywali wiedzę, ale też uczyli się prawidłowych postaw moralnych. Lata 1945-1990, to czas walki o polskość. Szkoła kilkakrotnie zagrożona była zamknięciem. Po uzyskaniu niepodległości przez Ukrainę w 1991 roku przywrócono szkole status szkoły średniej. W latach 90. Rada Miejska Lwowa umieściła na budynku szkoły tablicę poświęconą ukraińskiemu nacjonaliście Romanowi Szuchewyczowi Czuprynce, na usunięcie której Dyrekcja Szkoły nie miała wpływu. Szkoła od wielu lat walczyła o przywrócenie swojej historycznej nazwy. 27 lipca 2013 roku Rada Miejska Lwowa uchwaliła decyzję o przywróceniu szkole historycznego imienia Św. Marii Magdaleny. Niestety kościoła p.w. św. Marii Magdaleny do dzisiaj nie udało się odzyskać dla społeczności katolickiej i nadal w nim jest na zmianę sala koncertowa z kościołem. Obecnie Szkoła liczy 300 uczniów i 35 nauczycieli. Budynek składa się z 16 sal lekcyjnych, sali sportowej oraz biblioteki. Młodzież szkolna rekrutuje się z rodzin mieszanych.

Katarzyna Kwinecka, organizatorka Salonu Lwowskiego, przedstawiła Martę Markuninę i poprosiła ją o zabranie głosu. Była dyrektorka Dziesiątki opowiadała o swojej wieloletniej pracy, o nauczycielach i uczniach, a także o wielu trudnościach, które pokonywała dzięki dobrej współpracy z rodzicami i gronem nauczycielskim. Zebrani zadawali pytania.

tekst: Hanna Dobias-Telesińska, foto Jacek Kołodziej