ZMARŁ ANDRZEJ PEREPECZKO – NESTOR MARYNISTYKI POLSKIEJ

9 listopada br. w Gdańsku zmarł Andrzej Perepeczko, lwowianin, jeden z najbardziej cenionych polskich marynistów, autor kilkudziesięciu książek o tematyce morskiej. Obok Krzysztofa Baranowskiego najbardziej „morski” lwowianin.

Urodzony 5 czerwca 1930 roku we Lwowie. Naukę szkolną rozpoczął w 1936 roku w Szkole Rodziny Wojskowej, kolejne klasy ukończył w szkole imienia Józefa Piłsudskiego.

Wybuch II wojny światowej zastał rodzinę Perepeczków na wakacjach na Huculszczyźnie w leśniczówce Szybene, niedaleko ówczesnej granicy polsko-węgierskiej, skąd najpierw ewakuowano ich przez Lwów i Warszawę do Modlina, a następnie do wsi Luszawa nad Wieprzem (niedaleko Kocka). Andrzej Perepeczko pod koniec wojny został członkiem Szarych Szeregów. Po powstaniu warszawskim znalazł się w Stobiecku Szlacheckim pod Radomskiem, gdzie zastał go koniec okupacji niemieckiej. W Radomsku uczęszczał do gimnazjum, jednak po udanym zamachu, którego dokonano na życie dyrektora szkoły, będącego jednocześnie członkiem sądów doraźnych, postanowił wyjechać do Gdańska w obawie przed ewentualną odpowiedzialnością za swoje oficerskie pochodzenie.

W Gdańsku ukończył Liceum Budowy Okrętów („Conradinum”); po drugim roku nauki w tej szkole dostał się w ramach praktyki zawodowej na statek. Następnie ukończył Wydział Mechaniczny Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni i Politechniki Gdańskiej. W latach 1950–1953 przeszedł przez wszystkie szczeble okrętowej służby mechanicznej, od palacza do mechanika wachtowego.

Ze względów politycznych został pozbawiony prawa pływania na statkach i wysiedlony z Wybrzeża. W 1953 roku w ramach służby wojskowej został wcielony do 1. Batalionu Pracy (batalion górniczy), stacjonującego w Oświęcimiu i skierowany jako żołnierz do przymusowej pracy w kopalni węgla kamiennego. Nałożono również na niego zakaz pływania, który zdjęto dopiero po odwilży na przełomie lat 1956 i 1957.

Od roku 1962 był wykładowcą w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni (później Wyższa Szkoła Morska). W 1987 roku uzyskał dyplom morski oficera mechanika I klasy. Od 1988 był profesorem WSM. W latach 1991–1994 pełnił funkcję dziekana Wydziału Mechanicznego tej uczelni. Od roku 1994 przebywał na emeryturze. Już na emeryturze, w 2000, obronił pracę doktorską z historii na Uniwersytecie Gdańskim.

Debiutował anonimowo pod pseudonimem „Absolwent” w konkursie na powieść, ogłoszonym przez Wydawnictwo Morskie w październiku 1956 roku. Książka nosiła tytuł Kurs na świt. Nawiązywał on do nieoficjalnego „hymnu” Wydziału Mechanicznego Państwowej Szkoły Morskiej. Publikował również na łamach pisma „Morze” jako prozaik. Otrzymał w 1970 roku nagrodę im. Mariusza Zaruskiego. W roku 2002 otrzymał Medal Księcia Mściwoja II.

Autor szeregu książek, m.in. dla dzieci i młodzieży; dużą popularność zyskał cykl, w którym głównym bohaterem jest chłopiec o przezwisku Dzika Mrówka.

Największą jednak popularność zdobył dzięki książką o tematyce marynistycznej-drugowojennej, których wiele wydane zostało w serii „Miniatury Morskie”

Wątki autobiograficzne zawarł w książce dla młodzieży „Jędruś – chłopak ze Lwowa” (wyd. 2022)

Cześć jego Pamięci!

Igor Megger – Poznań

(informacje ze źródeł internetowych)