Czortkowianin Kazimierz Kozak znany był wszystkim
uczestnikom czortowskich zjazdów. Zawsze obecny, rozmowny, pełen wiedzy i ciekawostek o naszym mieście, z którymi chętnie się dzielił.
Urodził się 29 grudnia 1929 w Czortkowie jako syn sierżanta Leona Kozaka – zamordowanego później przez NKWD za udział w powstaniu czortkowskim.
Kazimierz Kozak naukę rozpoczął w szkole powszechnej w Czortkowie, a ukończył ją w 1944 w Lublinie. Po ukończeniu trzech klas Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego przeniósł się do Gimnazjum Towarzystwa Szkoły Średniej, podejmując jednocześnie pracę zawodową w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik” a następnie w WZGS „Samopomoc Chłopska”.
Po zdaniu egzaminu maturalnego w 1950 roku rozpoczął studia biologiczne na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym UMCS. W 1953 roku skończył studia I stopnia, po których powierzono mu obowiązki zastępcy asystenta, a następnie asystenta (1954) w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin UMCS. Pracując na przydzielonym stanowisku w Ogrodzie Botanicznym, kontynuował studia II stopnia i w 1956 roku uzyskał tytuł magistra botaniki. Od 1960 roku był starszym asystentem, a od 1965 roku, po uzyskaniu stopnia doktora nauk przyrodniczych, adiunktem. W 1970 roku został powołany na stanowisko starszego wykładowcy w Instytucie Biologii UMCS i równocześnie powierzono mu obowiązki dyrektora Ogrodu Botanicznego UMCS na Sławinku.
Doktor Kazimierz Kozak należał do głównych organizatorów budowy Ogrodu Botanicznego. Po objęciu kierownictwa prowadził intensywne starania i prace zmierzające do zakończenia pierwszego etapu organizacji i otwarcia Ogrodu dla publiczności. To jemu przypadł zaszczyt oficjalnego otwarcia Ogrodu dla zwiedzających 30 kwietnia 1974 roku. Staraniem dyrektora Kozaka teren Ogrodu został powiększony, założono sieć wodociągową, rozbudowano szklarnie i budynek administracyjno-socjalny. Zmienił się status organizacyjny Ogrodu, który uzyskał rangę jednostki pozawydziałowej, związanej pod względem naukowym i dydaktycznym z Wydziałem Biologii i Nauk o Ziemi. Dr Kozak wraz z zespołem botaników i ogrodników z powodzeniem tworzył i rozwijał kolekcje roślin Ogrodu sprowadzając nowe okazy, nasiona i sadzonki z krajowych i zagranicznych ogrodów botanicznych, ze stanowisk naturalnych oraz w ramach szerokiej współpracy z różnymi instytucjami, kolekcjonerami i szkółkarzami.
Przedmiotem jego działalności naukowej były badania geobotaniczne, florystyczne i dendrometryczne. Za prace dotyczące produktywności drzewostanów leśnych otrzymał nagrodę Ministra NSzWiT. Od 1989 roku kierował pracą zespołu naukowego Ogrodu, zajmującego się restytucją, reintrodukcją i metaplantacją zagrożonych i ginących gatunków roślin na Lubelszczyźnie. Zainicjowane przez dr Kozaka działania nad gatunkami objętymi ochroną oraz zagrożonymi wyginięciem są do dzisiaj kontynuowane przez kolejne zespoły pracowników Ogrodu.
Dr Kazimierz Kozak opublikował 30 prac, w tym 18 naukowych i 12 popularnonaukowych. W uznaniu zasług został wyróżniony: Złotym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką Honorową „Zasłużony dla Miasta Lublina”, Złotą odznaką „Za czyny społeczne”, Medalem UMCS „Nauka w Służbie Ludu”, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Dr Kazimierz Kozak był członkiem Polskiego Towarzystwa Botanicznego, a w jego ramach Sekcji Dendrologicznej i Sekcji Ogrodów Botanicznych. Aktywnie uczestniczył w zjazdach i konferencjach naukowych ogrodów botanicznych i arboretów, również po przejściu na emeryturę w 1995 r. Był botanikiem, któremu szczególnie bliskie były drzewa, ale interesowała go cała przyroda. Pozanaukowo interesował się fotografią, filmem, filatelistyką, historią sztuki, architekturą, językami obcymi, lubił podróżować.
Dr Kazimierz Kozak zmarł 5.11.2022 r. w wieku 92 lat.
Igor Megger – wiceprezes poznańskiego Oddziału TMLiKPW
Działalność zawodową opracowano na podstawie wspomnienia zamieszonego na stronie Lubelskiego Uniwersytetu