ZMARŁA IRENA ZAPPE

4 lipca b.r. w wieku 94 lat, zmarła we Lwowie Irena Zappé, niezwykły człowiek, patriotka i wielka Polka. Przez kilkadziesiąt lat, wraz ze swą siostrą Jadwigą, była ostoją polskości, poświęcała wszystkie swe siły dzieciom i młodzieży z ubogich rodzin, dla których była niedoścignionym wzorem.

Irena urodziła się 5 kwietnia 1919 r. w Zaleszczykach, w województwie tarnopolskim. Pochodziła z wielodzietnej rodziny, w której matka była nauczycielką, a ojciec naczelnikiem stacji w Korościatynie, później pracował w dyrekcji kolei we Lwowie. Matka nie pracowała zawodowo, lecz zajmowała się wychowywaniem siedmiorga dzieci i prowadzeniem domu. Irena rozpoczęła edukację w szkole powszechnej w Stanisławowie. We Lwowie zamieszkała w 1935 r., gdzie po zdaniu matury w 1938 r. w gimnazjum ss. Urszulanek, rozpoczęła studia geologiczne na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Lwowskiego, które ukończyła w 1941 r. Jeszcze przed wojną pracowała jako opiekunka na koloniach dziecięcych.

We wrześniu 1939 r. jako harcerka brała czynny udział

 w akcjach obronnych miasta i w służbie sanitarnej w szpitalach lwowskich. W lipcu 1941 r. ukraińscy nacjonaliści zamordowali jej dwie siostry. Od 1942 r. część rodzeństwa, w tym Irena, zaangażowali się w działalność konspiracyjną w Armii Krajowej, nieco później w szeregi AK wstąpiła także Jadwiga. Irena w konspiracji pracowała jako kolporter prasy podziemnej. Gdy w 1944 r. Lwów ponownie zajęli sowieci, podjęła studia na Akademii Weterynarii we Lwowie. Za czasów niemieckich i sowieckich była także łączniczką AK. Podczas okupacji sowieckiej, wspólnie z siostrą Jadwigą, prowadziły działalność edukacyjną i religijną wśród polskiej młodzieży we Lwowie, otaczały pomocą osoby samotne i potrzebujące, w tym księży. Za swą działalność jej rodzina była represjonowana przez władze okupacyjne sowieckie i niemieckie. Jej najstarszą siostrę NKWD aresztowało i wywiozło w głąb Rosji. W czasie okupacji niemieckiej Irena Zappé pracowała u profesora Weigla w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami, później w fabryce leków na Wysokim Zamku.

Po wojnie Irena i Jadwiga wraz z rodzicami pozostały we Lwowie. Irena Zappé skończyła studia weterynaryjne i podjęła pracę jako asystentka na Uniwersytecie Lwowskim. Jej i siostry Jadwigi misją stała się praca z zaniedbanymi dziećmi i młodzieżą, głównie narodowości polskiej. Od 1952 r. w swoim mieszkaniu przy dawnej ulicy Potockiej dla polskich dzieci prowadziły tajne nauczanie religii, języka polskiego, historii i innych przedmiotów, tworzyły dla nich różnego rodzaju przedstawienia, organizowały jedzenie oraz odzież dla najbiedniejszych. Z siostrą Jadwigą wychowała kilka pokoleń dzieci i młodzieży. Stworzyły im oazę pełną ciepła i zrozumienia. Wszystkim wpajały zasady moralne i etyczne, a także zasady dobrego wychowania. Największą nagrodą dla niej były szczęśliwe losy wychowanków. Wielu z nich, to dziś świetnie wykształceni specjaliści, osoby o ukształtowanym kręgosłupie moralnym, wrażliwe na ludzką krzywdę. Za tę działalność były szykanowane przez KGB. W 1976 r. przeciw siostrom Zappé wszczęto postępowanie karne, w którym zamierzano wykorzystać dzieci. Te jednak nie zeznawały przeciw swoim wychowawczyniom. W 2011 r. uczestnicy akcji charytatywnej z Poznania odwiedzili siostry Zappé, którym wręczyli Złotą Odznakę TML i KPW.

Za swą działalność Irena i Jadwiga Zappé otrzymały Krzyże Kawalerskie Orderu Odrodzenia Polski. W 2008 r. Instytut Pamięci Narodowej przyznał im tytuł Kustosza Pamięci Narodowej.

Pogrzeb Ireny Zappe odbył się w środę 17 lipca br. na cmentarzu Janowskim we Lwowie. Zgodnie z jej życzeniem spoczęła obok swojej matki.