Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich w Poznaniu
Zarząd Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich serdecznie zaprasza w niedzielę 8 stycznia 2017 r. na kolędowy Salon Lwowski. Gościem spotkania będzie Tomasz Kuba Kozłowski, który będzie mówił nt.:
?OD CHANUKI POPRZEZ PASTERKĘ DO JORDANU. KRESOWE ŚWIĘTA?.
Spotkanie odbędzie się w Domu Polonii ? Stary Rynek 51 (wejście przez Pub), o godz. 16.30.
Serdecznie zapraszamy!
Katarzyna Kwinecka
Informujemy, że kolejne inaugurujące 2017 rok zebranie Zarządu odbędzie się 4 stycznia 2017 r. o godz. 17.00 w naszej siedzibie p. 336 w CK Zamek ul. Św. Marcin 80/82 w Poznaniu.
Wanda Butowska
28 grudnia 2016
Wieczorny spacer po poznańskich śladach Powstania Wielkopolskiego poprowadził Tomasz Łuczewski.
Już w Zamku w oczekiwaniu na komplet grupy zostaliśmy wprowadzeni w zaułki historii rozważając znaczenie wysokości wież górujących nad miastem, na krótko cofnęliśmy się do początków XIX w. nawiązując do zwycięskiego powstania w 1806 r. następnie zostaliśmy wprowadzeni w sytuację polityczną i klimat w mieście u schyłku 1918 r.
Z Zamku udaliśmy się pod hotel Royal, w którym od 28 grudnia 1918 do 26 stycznia 1919 r. mieściła się siedziba dowództwa Powstania. Obecnie na ścianie hotelu jest pamiątkowa tablica.
Następnym etapem była ulica Ratajczaka upamiętniająca miejsce pierwszych ofiar Powstania. Tu na miejscu parkingu był budynek policji i stąd pewnie padły strzały. Dalej powędrowaliśmy na Plac Wolności. Na jego płycie na wprost Arkadii jest tablica upamiętniająca miejsce uroczystej przysięgi wojska powstańczego 26 stycznia 1919 r.
Stąd już tylko dwa kroki do Bazaru, pod którego oknami wszystko się rozgrywało i wszystko się zaczęło, a może wszystko inaczej by przebiegło gdyby Ignacy Jan Paderewski jednak nie przyjechał do Poznania tak jak chcieli Niemcy utrudniając podróż, a gdyby nie było pułkownika Wade`a, który wymógł przyjazd grożąc skandalem dyplomatycznym, a gdyby polscy pracownicy niższych szczebli nie potrafili wykorzystać swoich możliwości w ?negocjacjach? przy zdobywaniu urzędów, elektrowni ?
Pan Łuczewski wzbogacił naszą wiedzę o Powstaniu uzupełniając ją o ciekawe, zdarzenia rozgrywające się poza sceną główną.
Bardzo to była interesująca podróż historyczna i chyba nawet pogoda podobna jak wtedy?
Kto nie był niech żałuje?
tekst: Wanda Butowska, foto: Jacek Behrendt
16 grudnia 2016 roku świętowaliśmy w Zamku Boże Narodzenie. W sali Pod Zegarem zebrali się członkowie poznańskiego Oddziału TML i KPW oraz zaproszeni goście. Spotkanie rozpoczął prezes Stanisław Łukasiewicz, który powitał zebranych.
Dzieci przygotowały panie: Lidia Wawrzyniak i Joanna Zwolińska. Żywiołowe wykonanie kolęd i pastorałek oraz inscenizacji Narodzenia Pańskiego wszystkim bardzo się podobało. Na zakończenie występu mali artyści otrzymali od św. Mikołaja kosze ze słodyczami.
Spotkanie świąteczne umiliła także śpiewaczka Maria Chrenowicz-Jaskulska, w której repertuarze znalazły się nie tylko kolędy, ale także arie z operetek.
Ważnym punktem programu było wyróżnienie Złotą Odznaką TML i KPW siedmiu osób, które w sposób szczególny zasłużyły się dla Towarzystwa: Maria Golińska bierze czynny udział w pracach Zarządu, obsługuje spotkania środowe w naszej siedzibie, dba o kontakty z innymi organizacjami i stowarzyszeniami (korporacja akademicka, Sybiracy, Katyń), przypomina o ważnych patriotycznych rocznicach; Krystyna Halina Harmacińska zaprzyjaźniona z kresowiakami poznanianka, uczestniczy we wszystkich naszych spotkaniach i przedsięwzięciach organizowanych przez Zarząd; Marek Andrzej Szpytko współorganizuje coroczne wystawy, jest inicjatorem i organizatorem powstania tablicy poświęconej ofiarom ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA, organizuje i przeprowadza prelekcje w poznańskich szkołach na temat historii Kresów, organizuje pomoc dla szkół i szkółek na Kresach, do których własnym transportem dostarcza potrzebne materiały; Małgorzata Grabska-Zuszek bierze czynny udział w życiu Towarzystwa, kolportuje prasę i różne wydawnictwa o tematyce kresowej, czynnie bierze udział w organizowaniu i przebiegu corocznych akcji charytatywnych na rzecz Polaków na Kresach; Maciej Downar-Dukowicz, Krzysztof Kłosowski i Tomasz Łuczewski członkowie-założyciele ruchu społecznego „Pokolenie Milenijne”, który utworzony w 2016 r. w związku z 1050 rocznicą Chrztu Polski m.in. ufundował kopię obrazu Matki Boskiej Łaskawej Królowej Korony Polskiej, którą poświęcił w Katedrze Lwowskiej abp. Mieczysław Mokrzycki Metropolita Lwowski, a 2 października 2016 r. abp Stanisław Gądecki Metropolita Poznański dokonał uroczystego aktu wprowadzenia do Poznania. Kopia obrazu znajduje się w kościele św. Małgorzaty na Śródce w Poznaniu.
Stanisław Łukasiewicz przedstawił przebieg Akcji Charytatywnej „Serce Dla Lwowa”. W tle pokazywane były liczne fotografie wykonane przez Jacka Kołodzieja podczas przygotowywania akcji oraz podczas pobytu we Lwowie i innych miejscowości, do których nasza pomoc trafiła.
Po modlitwie, którą poprowadził ks. kanonik Tadeusz Magas, zebrani podzielili się opłatkiem. Stół ze świątecznymi specjałami cieszył się dużym zainteresowaniem przybyłych na spotkanie kresowiaków. Potrawy szybko znikały. Wszyscy życzyli sobie zdrowych i radosnych Świąt Bożego Narodzenia oraz wszelkiej pomyślności w Nowym 2017 Roku.
tekst: Hanna Dobias-Telesińska, foto: Jacek Kołodziej
W piątek 2 grudnia wyruszyliśmy z kolejną pomocą dla naszych rodaków do Lwowa i okolic w ramach akcji charytatywnej ?Serce dla Lwowa?. Droga i granica przebiegły sprawnie i w sobotnie przedpołudnie zajechaliśmy do kościoła św. Antoniego na Łyczakowie. Tam sprawnie wyładowaliśmy autobus, bo każdy po takiej podróży marzył już o chwili odpoczynku i objedzie. W niedzielę przystąpiliśmy do segregowania i przygotowywania paczek, by w kolejnych dniach tygodnia sprawnie je rozprowadzać.
Poniedziałek to pierwszy dzień naszej Akcji. Zaraz po śniadaniu wyruszyliśmy do Gródka Jagiellońskiego i Nowego Rozdołu. Po około godzinnej jeździe zajechaliśmy pod kościół parafialny, gdzie po złożeniu paczek ks. Andrzej, proboszcz tamtejszej parafii, przygotował dla nas niezwykłą niespodziankę. W nawie bocznej kościoła czekał na nas zastawiony domowymi wypiekami i kanapkami długi stół, a panie z parafii roznosiły gorący bigos. Mimo wczesnej pory i krótko wcześniej zjedzonego śniadania smakołyki szybko znikały ze stołu. Następnym przystankiem był Nowy Rozdół, a konkretnie Centrum Kulturalno-Oświatowe im. Karoliny Lanckorońskiej. Tam Pani Dyrektor Tatiana Biłyk zaprosiła nas do Sali Tradycji, gdzie opowiadała o szkole, jej uczniach i patronce. Tu należy dodać, że w drodze do szkoły zjedliśmy wspaniały obiad i zwiedziliśmy dawną rezydencję rodziny Lanckorońskich. Niestety niegdyś wspaniały pałac, leżący w przepięknym parku jest obecnie w stanie skrajnej ruiny. Powybijane okna, puste wnęki po popiersiach i figurach, rozpadające się ściany i elementy konstrukcyjne robiły przygnębiające wrażenie. Ale wróćmy do szkoły. Tu kolejną atrakcją była mikołajkowa opowieść w wykonaniu najmłodszych uczniów szkoły. Piękna, mądra opowieść, podana piękną polszczyzną, przeplatana piosenkami i występami, zrobiła ogromne wrażenia na nas i licznie zgromadzonej rzeszy rodziców. Po występach Pani Mirosława Tomecka-Prezes Fundacji ?Wielkie Serce? zaprosiła całą naszą grupę na słodkości wokół choinki, gdzie nie zabrakło wzajemnych serdeczności, gorących rozmów oraz wspomnień i planów związanych z zaproszeniem i planowanym pobytem dzieci z tejże szkoły na naszych majowych uroczystościach w ramach XX Dni Lwowa w Poznaniu. Wieczorem pełni wrażeń wróciliśmy do Lwowa.
Kolejny dzień to wizyta w Pałacu Arcybiskupim i spotkanie z abp. Mieczysławem Mokrzyckim. Tam Prezes Stanisław Łukasiewicz w towarzystwie Katarzyny Kwineckiej v-ce Prezesa TML i KPW oraz członka Stowarzyszenia ?Pokolenie Milenijne? przekazali wykonany przez Jacka Kołodzieja fotoalbum z poświęcenia we Lwowie i wprowadzenia w Poznaniu kopii obrazu Matki Boskiej Łaskawej ze Lwowskiej Katedry. Ksiądz arcybiskup dziękując za tę pamiątkę obiecał odwiedziny i wspólną modlitwę przed tym obrazem w kościele św. Małgorzaty na poznańskiej Śródce.
Następne dni to wizyty harcerzy z paczkami w domach osób, które samodzielnie nie są w stanie ich odebrać oraz praca w bazie, czyli w kościele św. Antoniego, związana z wydawaniem darów osobom po nie się zgłaszającym. Wśród nich proboszczom parafii, które wspomagamy oraz siostrom zakonnym, które na co dzień zajmują się również opieką nad najmniej samodzielnymi i najstarszymi naszymi rodakami. Tradycyjnie też odwiedziliśmy z życzeniami i drobnymi mikołajkowymi słodkościami redakcję Kuriera Galicyjskiego, Federację Organizacji Polskich na Ukrainie oraz Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej. Obowiązkowym punktem pobytu jest ceremonia zapalenia zniczy na Cmentarzu Obrońców Lwowa na Łyczakowie. W tym roku również byliśmy na grobie Pani Janiny Zamojskiej, zmarłej w grudniu ubiegłego roku, a którą wcześniej odwiedzaliśmy w jej przepięknym, wypełnionym pamiątkami i historią domu.
W piątkowy wieczór 9 grudnia wyruszyliśmy w drogę powrotną, by we wczesny sobotni poranek dotrzeć do Poznania.
tekst i foto: Jacek Kołodziej
Z żalem informujemy, że dnia 9 grudnia 2016 r. zmarła nasza koleżanka Stefania Kowalińska. Pogrzeb odbędzie się 16 grudnia (piątek) o godz. 11.50 na Cmentarzu Junikowskim, Msza św. Pogrzebowa odprawiona zostanie po pogrzebie o godz. 13.30 w kościele p.w. św. Jana Kantego w Poznaniu.
Stefania Antonina Kowalińska urodziła się 12.10.1929 r. w Brzeżanach. Była córką Cecylii i Jana, leśniczego w lasach Jakuba Potockiego. We wsi Narajów ukończyła trzecią klasę szkoły podstawowej, później rodzina uciekła ze strefy sowieckiej do Skierniewic w obawie przed wywózką na Syberię i tam wraz z siostrami Stefania chodziła do polskiej szkoły. Naukę gimnazjalną kontynuowała na tajnych kompletach. Po wojnie ojciec Stefanii otrzymał leśnictwo w Puszczy Noteckiej w Radęcinie pow. Czarnków. Stefania chodziła w Wągrowcu do Liceum Pedagogicznego z internatem i tam zdała maturę w 1948 r. Pracowała jako nauczycielka szkoły podstawowej w Miałach pow. Czarnków ? potem w Czarnkowie w Wydziale Oświaty. Rozpoczęła studia matematyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej we Wrocławiu. Po studiach otrzymała nakaz pracy do Liceum Pedagogicznego w Pile, gdzie katechezy uczył ks. Janusz Popławski, kresowiak, z którym po latach spotkała się działając w Towarzystwie Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Po roku przeniosła się do Poznania i aż do emerytury uczyła matematyki w liceum ogólnokształcącym. Jednocześnie pracowała jako wizytatorka w poznańskim Wydziale Oświaty. Wyszła za mąż za Władysława Kowalińskiego, technika-mechanika. Urodził im się syn Marek.
Lwów dla Stefanii Kowalińskiej był miastem, którym była zafascynowana już jako dziecko. Znała go z licznych wycieczek szkolnych, podczas wojny jeździła z rodzicami do Lwowa z żywnością wspierając swoich krewnych i znajomych. Wszystkie swoje nadzieje i ambicje na przyszłość rodzina wiązała ze Lwowem. Los jednak zadecydował inaczej. Kiedy tylko zaistniała możliwość założenia Towarzystwa Miłośników Lwowa Stefania Kowalińska włączyła się natychmiast do pracy w Zarządzie Oddziału. Gromadziła materiały do kroniki Towarzystwa ? uczestniczyła w licznych piknikach lwowskich integrujących całe środowisko poznańskich lwowian. Działała w akcjach charytatywnych. Poprzez swoje kontakty nawiązywała współpracę z poznańskimi firmami Amino i Terreavita, skąd otrzymywaliśmy produkty spożywcze i słodycze dla lwowskich dzieci. Zdobywała również adresy ludzi znajdujących się w trudnych warunkach we Lwowie i okolicach. Gościła u siebie zespoły artystyczne ze wschodu i poszczególne osoby z tamtych stron. Garaż Stefanii służył Oddziałowi Towarzystwa jako magazyn na dary zbierane przez cały rok. Pomagała załatwiać transport w Caritasie, uczestniczyła w licznych wycieczkach do Lwowa zawsze przy takich okazjach przewożąc paczki. Współorganizowała także Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu. Do ostatnich dni kiedy choroba uniemożliwiła Jej działanie, była osobą niezwykle aktywną. Wszyscy, którzy się z Nią zetknęli wspominają Ją jako BARDZO DOBREGO CZŁOWIEKA.
Za swą działalność na rzecz Kresów w 1996 r. odznaczona została Złotą Odznaką TML i KPW, Medalem XXV lecia TML i KPW i Medalem XXV-lecia przyznanym przez Zarząd Główny TML i KPW.
Rodzinie Stefanii Kowalińskiej składamy serdeczne kondolencje.
Zarząd poznańskiego Oddziału TML i KPW
Informujemy, że 01 grudnia 2016 r. (czwartek) o godz. 17.30 , w kościele o.o. Pallotynów przy ul. Bukowskiej w Poznaniu odbędzie się spotkanie z Panem Franciszkiem Bąkowskim Kresowiakiem, który przeżył zagładę m. Huta Pieniacka na Wołyniu. Spotkanie odbędzie się w salce parafialnej przy dolnym kościele. Serdecznie zapraszam.
Marek Szpytko
Informujemy, że kolejne zebranie Zarządu poznańskiego Oddziału odbędzie się 14.12.2016 r. w naszej siedzibie – p. 336 III p. – Centrum Kultury Zamek ul. Św. Marcin 80/82
W programie:
1. Zatwierdzenie ramowego programu XX Dni Lwowa i Kresów w Poznaniu
2. Opłatek ? 16.12. 2016 r.
3. Odwiedziny u starszych członków naszego Oddziału – styczeń ? marzec 2017 r.
4. Sprawy różne
Stanisław Łukasiewicz – prezes
Rozpoczęły się przygotowania do wyjazdu w ramach akcji charytatywnej 2016 roku do Lwowa.
SERCE DLA LWOWA
W dniach 10 i 12 listopada odbyły się pierwsze zbiórki darów w 5 marketach PIOTR i PAWEŁ.
Następne w dniach 19 i 20.XI. oraz 26 i 27.XI. razem jeszcze w 7 marketach PiP.
Baza w Szkole Podstawowej przy ul. Św. Szczepana 3 (wejście od strony boiska) czynna będzie od 25 listopada br. w godzinach:
25.11. (piątek) godz. 15.oo do 21.oo przyjmowanie darów w godz. 13.oo ? 18.oo
26.11. (sobota) godz. 15.oo do 21.oo
27.11. (niedziela) godz. 15.oo do 21.oo
28.11. (poniedz.) godz. 16.oo do 21.00 – przyjmowanie darów w godz. 13.oo ? 18.oo
29.11. (wtorek) godz. 16.oo do 21.00 – przyjmowanie darów w godz. 13.oo ? 18.oo
30.11. (środa) godz. 16.oo do 21.00 – przyjmowanie darów w godz. 13.oo ? 18.oo
01.12. (czwartek) godz. 16.oo do 21.00 – przyjmowanie darów w godz. 13.oo ? 18.oo
Oczekujemy na zgłaszanie się wolontariuszy do pomocy w przygotowywaniu paczek w dniach 25.11 do 30.11 w godz. 16.oo do 21.oo.
Przyjmujemy również dobrowolne wpłaty na pokrycie kosztów transportu, które można wpłacać do kasy Towarzystwa w środy podczas dyżurów u p. Marii Wielebskiej oraz na konto Towarzystwa nr: 06 1020 4027 0000 1302 0293 3455.
Zakończenie akcji przygotowawczej w piątek godz. 19.oo, kiedy to na 2 autokary załadujemy przygotowane paczki i ok. godz. 21.oo udamy się w kierunku Lwowa.
Przyjazd do Lwowa planowany jest w sobotę 3 grudnia w godz. przed południowych, rozładunek i przekazanie paczek do Brzeżan i Przemyślan.
W następnych dniach przewidujemy:
Przyjazd do Poznania przewidziany w sobotę 10 grudnia w godzinach rannych.
Liczymy na włączenie się do akcji wszystkich członków Towarzystwa, za co z góry w imieniu naszych podopiecznych we Lwowie i innych kresowych miejscowości, serdecznie dziękujemy.
Prezes Stanisław Łukasiewicz
Z żalem informujemy, ze w dniu 7 listopada 2016 r. zmarł prof. Andrzej Witold Szwarc, prawnik, specjalista w zakresie kryminalistyki i kryminologii, profesor nauk prawnych, doktor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego.
Studia prawnicze ukończył w 1947 na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie zdobywał stopnie doktora i doktora habilitowanego nauk prawnych. W 1976 r. został profesorem nauk prawnych. Zawodowo związany przez wiele lat z Katedrą Prawa i Procesu Karnego UAM, zorganizował Zakład Kryminalistyki, na bazie którego powstała Katedra Kryminalistyki, której był kierownikiem od 1966 do 1990 r. do przejścia na emeryturę. Był wykładowcą także na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, w Akademii Spraw Wewnętrznych, III RP prowadził zajęcia w niepaństwowych szkołach wyższych w Poznaniu. W końcowych latach 40. zdał egzamin sędziowski, praktykował w zawodzie adwokata. Pracował jako konsultant do spraw kryminalistyki m.in. dla Prokuratury Generalnej i Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej, oraz jako biegły sądowy. W pracy naukowej specjalizował się w dziedzinie teorii kryminalistyki i technikach kryminalistycznych, zajmował się zagadnieniami z zakresu badania dokumentów, uznawany jest za autora tzw. Szkoły Technicznej Ekspertyzy Dokumentów. Prowadził badania poświęcone fonoskopii oraz kryminalistycznym aspektom zbiorów DNA. Był członkiem m.in. Polskiego Towarzystwa Cybernetycznego oraz współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego. Był autorem ekspertyz, artykułów naukowych i dwóch monografii z zakresu kryminalistyki. Jego praca zatytułowana „Fałszerstwo dokumentów w świetle kryminalistyki” (1955) była pierwszym polskim zwartym naukowym opracowaniem tej problematyki. Druga publikacja książkowa, „Kryminalistyczna ekspertyza zapisu magnetofonowego” (1964), stworzyła podstawy dla badań fonoskopijnych w Polsce.
Za swe zasługi otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2011), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1987), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1977), Złoty Krzyż Zasługi (1974), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1985) oraz tytuł Doktora honoris Causa Uniwersytetu Wrocławskiego (2001).
Uroczystości pogrzebowe odbędą się w czwartek 10 listopada 2016 r. Msza pogrzebowa odprawiona zostanie w kościele p.w. św. Jana Vianneya na Sołaczu ul. Podlaska 10, o godz. 10.00, w ostatnią drogę odprowadzimy Profesora na cmentarzu przy ul. Lutyckiej o godz. 11.00.
Naszej koleżance, żonie prof. Andrzeja Szawarca, Danucie Szwarc oraz Jego Rodzinie składamy serdeczne kondolencje.
Zarząd poznańskiego Oddziału TML i KPW